Direktor Tejt Modern galerije iz Londona Kris Derkon (Chris Dercon) posjetio je Muzej savremene umjetnosti Republike Srpske (MSURS) u Banjaluci, povodom izložbe “Nazovimo to lјubav/Let`s call it love” Brede Beban, na kojoj je predstavljen deo njenog opusa iz perioda emigrantskog života u Velikoj Britaniji.
Kao poznavalac rada Brede Beban
iz perioda kada je boravila u Londonu, Derkon je poželio da pogleda
izložbu u MSURS koja je predstavljena ranije ove godine i u Beogradu i
Novom Sadu, a pruža dosad najcelovitiji uvid u multimedijalni opus te
velike jugoslovenske i evropske umetnice.
Derkonova poseta MSURS, kako je istakao taj muzej, ujedno je prilika
da se uglednom kolegi muzealcu predstavi ta institucija, njen istorijat i
kolekcije, kao i planovi i strategija rada na razvoju savremene scene u
RS, kao i mogućnost da se upozna sa značajnim banjalučkim umetnicima.
Ugledni istoričar umetnosti, autor dokumentarnih filmova i producent u
polјu kulture, Derkon važi za jednog od najznačajnijih mislilaca u
kulturi danas u svetu, a trenutno boravi u Sarajevu kao član žirija 20.
Sarajevskog film festivala.
Na mestu direktora Tejt modern
galerije nalazi se od 2011. godine, a prethodno je bio direktor Haus
der Kunst u Minhenu, muzeja Boijmans Van Beuningen u Roterdamu, te
direktor programa muzeja PS1 u Nјujorku. Objavio je, napisao priloge i
bio urednik mnogih kataloga i umetničkih publikacija, te držao
predavanja i davao intervjue širom sveta. Nјegova interesovanja su
naročito usmerena na razmatranje budućnosti muzeja.
Izložba Brede Beban u MSURS, kao i nedavno u Beogradu i potom u Novom Sadu,
obuhvata njene najvažnije video radove i filmove iz perioda od 1991.
godine i odlaska iz ratom zahvaćene bivše Jugoslavije do prerane smrti u
aprilu 2012. u Londonu.
Ukupno je predstavljeno 19 video radova, video instalacija i umetničkih filmova, uz dva fotografska projekta: ciklus Arte vivo (2008-2011), koji obuhvata 13 fotografija u koloru, i seriju “I lay on the bed waiting for his heart to stop beating” (Ležim u krevetu čekajući da se njegovo srce zaustavi), sa 36 fotografija u koloru, snimlјenih od 1991. do 1997. godine.
Među radovima na izložbi je i film “The most beautiful woman in Gucha” (2006), koji se nalazi u kolekciji Tejt Modern, a snimljen je na Saboru trubača u Guči.
Rođena u Novom Sadu u nekadašnjoj Jugoslaviji, Breda Beban je odrasla
u Makedoniji i Hrvatskoj. Slikarstvo je studirala na Akademiji
likovnih umetnosti u Zagrebu. Karijeru je započela kao slikarka i
umetnica performansa, a sredinom 80-ih, kada je srela svog kasnijeg
životnog i umetničkog partnera Hrvoja Horvatića, počela je da radi na filmu, videu i fotografiji.
Nakon izbijanja rata u bivšoj Jugoslaviji 1991. godine, Breda Beban i
Horvatić izbegli su zajedno iz Hrvatske, putujući najpre od mesta do
mesta da bi se konačno skrasili u Londonu, gde su nastavili da rade
zajedno sve do Horvatićeve prerane smrti 1997. godine.
Radeći samostalno i/ili u saradnji sa drugim umetnicima i sineastima,
Breda Beban napravila je brojne radove koji su izlagani u
najznačajnijim muzejima savremene umetnosti u Evropi i SAD, kao što su
Tejt Modern, Muzej moderne umetnosti (MoMA) u Nјujorku, Muzej kraljice
Sofije u Madridu.
Pored umetničkog rada, bogate izlagačke prakse na samostalnim i
grupnim izložbama širom sveta, među kojima je i Bijenale u Veneciji,
Breda Beban je predavala multimedije na Umetničkoj akademiji u
Stokholmu i prestižnom Halam univerzitetu u Šefildu, a bila je i kustos
u nekoliko projekata, među kojima su izložbe “Imaginarni Balkan” (Šefild, Edinburg, Mančester, 2002) i “The Endless School” (2010), kao i onlajn projekat “Imagine Art After” – dijalog umetnika koji su emigrirali u Britaniju sa umetnicima, njihovim sunarodnicima, koji su ostali u svojim zemlјama.
Breda Beban umrla je u aprilu 2012. godine ostavivši razne projekte nezavršenima.
Poslednje izložbe za života imala je u Kalfayan galeriji u Atini,
Kamden umetničkom centru u Londonu, na Bijenalu u Veneciji, u galeriji
Tejt u Londonu i Muzeju moderne i savremene umetnosti u Rijeci.
Izložba “Let’s call it love / Nazovimo to lјubav” premijerno je prikazana u aprilu ove godine u KCB-u, a zatim i u MSUV-u, a kustoskinje su Gordana Dobrić (KCB), Svetlana Mladenov (MSUB) i Lana Pilipović (MSURS).
Izložbu je realizovana lјubaznošću porodice Brede Beban i Kalfajan galerije iz Atine-Soluna.
Organizatori veliku zahvalnost za realizaciju tog zahtevnog projekta duguju i Dubravki Kerubini (Cherubini) iz Trsta, Komitetu za savremenu umetnost (Trieste Contemporanea) iz Trsta i kustoskinji Đulijani Karbi (Giuliana Carbi Jesurun), kao i kustosima Branku Frančeskiju (Franceschi) iz Zagreba i Mihi Colneru iz Ljubljane, te svim prijateljima Brede Beban iz Beograda i Londona.
Izložbu su podržali Ministarstvo prosvete i kulture RS, Ministarstvo
kulture i informisanja Srbije, Pokrajinski sekretarijat za kulturu i
javno informisanje Vojvodine, Grad Beograd – Sekretarijat za kulturu i
McCann Beograd.
Preuzeto sa seecult