Antarktičko jezero Enigma postalo je nešto manje zagonetno.
Nekada se pretpostavljalo da je udaljeno jezero zaleđeno od vrha do dna, ali znanstvenici su sada otkrili golemu skrivenu površinu nezamrznute vode ispod njegove zdepaste ledene površine. Ovdje, usred ledene vode, pronašli su jedinstveni ekosustav koji vrvi životom.
Jezero Enigma je jezero koje se nalazi u sjevernoj Viktorijinoj zemlji na istočnom Antarktiku. Prisutnost tekuće vode nedavno je otkrio tim iz italijanskog Nacionalnog istraživačkog vijeća Italije pomoću radara koji prodire u zemlju, što je u suprotnosti s ranijim pretpostavkama da je potpuno zamrznuta.
Jezero na minus 14
Njihova skeniranja sugeriraju da je voda duboka najmanje 12 metara, iako pišu da bi “mogla biti i dublja”.
Jezero je izloženo prosječnim temperaturama zraka od -14°C (6,8°F), s najnižim temperaturama koje dosežu -40,7°C. Zahvaljujući ovim gorkim temperaturama, nezamrznuta voda ostaje pokrivena s do 11 metara leda tokom cijele godine.
Stalni ledeni pokrivač pomaže izolirati jezero od vanjskog svijeta i, zajedno s ekstremnom hladnoćom, potiče jedinstveni ekosustav mikroorganizama – od kojih se neki možda ne mogu naći nigdje drugdje na Zemlji. Čini se da mikrobni ekosustav u jezeru Enigma nije sličan drugim antarktičkim jezerima, poput onih koja žive u dobro proučenim suhim dolinama McMurdo, vjerovatno zbog svojih jedinstvenih kemijskih i toplinskih svojstava.
Genetska analiza uzoraka uzetih iz jezera otkrila je niz različitih mikroorganizama koji žive u vodi, uključujući Bacteroidota, Actinobacteriota i Pseudomonadota.
Što je najvažnije, pokazalo je da je voda obogaćena obiljem ultramalih bakterija superfiluma Patescibacteria. Ove sićušne bakterije imaju iznimno male stanice, sadrže vrlo smanjene genome i provode vrlo minimalne stanične aktivnosti. Jednostavni su, ali učinkoviti.
“Ledom zatvorena planktonska i bentoska mikrobiota jezera Enigma vjerojatno predstavlja postojanu naslijeđenu biotu koja je nastala iz drevnog mikrobnog ekosustava jezera prije zamrzavanja”, pišu autori studije.
“Sveukupno, mikrobiota jezera Enigma zauzima različite trofičke razine unutar jednostavne mreže vodene hrane, u rasponu od primarne proizvodnje do ektosimbioze i grabežljivosti. Osobito ultramale Patescibacteria mogu igrati neobične uloge u ekosustavu jezera koje nemaju u drugim ledom prekrivenim antarktičkim jezerima”, dodaju.
Bizarno je da vodena masa uopće postoji. Antarktika je najveća pustinja na Zemlji jer prima tako malo kiše ili snijega. Zbog ovog nedostatka padavina, zajedno s intenzivnim isparavanjem od sunca i jakim vjetrovima, jezero bi trebalo izgubiti do 200.000 kubnih metara vode svake godine. Unatoč tome, njegove vode nisu iscrpljene.
To je navelo istraživače da tvrde da jezero mora imati skriveni sustav punjenja. Izvor vode za obnavljanje ostaje nejasan, ali pretpostavljam da ga s dobrim razlogom zovu jezero Enigma…