Naučnici su otkrili visokozarazni i smrtonosni virus kod grbavih kitova iznad Arktičkog kruga, koristeći inovativnu metodu prikupljanja uzoraka pomoću dronova. Ovo otkriće predstavlja veliki iskorak u praćenju zdravlja morskih sisara i može dati odgovor na dugogodišnje pitanje – zašto se kitovi i delfini masovno nasukavaju na obalama širom svijeta.
Istraživači su analizirali kapljice koje kitovi izbacuju prilikom izdisanja kroz disajne otvore, poznate kao „mlaznice“ ili „udari“. Kod kitova se ovi otvori nalaze na vrhu glave, što im omogućava disanje bez potpunog izranjanja. Tokom izdisaja, vlaga iz vazduha se kondenzuje i formira vidljiv mlaz koji se može uzorkovati.
Dronovi su letjeli direktno kroz ove izdahnute kapljice i prikupljali biološki materijal, piše BBC.
„Uzorkovanje tih ‘udara’ omogućava praćenje patogena kod živih kitova bez izazivanja stresa ili povrede životinja“, izjavio je profesor Teri Doson sa Kings koledža u Londonu.
Analiza uzoraka je prvi put potvrdila cirkulaciju kitovskog morbilivirusa, izuzetno zaraznog virusa koji je u prošlosti povezivan sa masovnim uginućima i nasukavanjima kitova i delfina širom planete.
Stručnjaci upozoravaju da se virus lako prenosi između različitih vrsta morskih sisara i da se brzo širi okeanima, predstavljajući ozbiljnu prijetnju ekosistemima.
Naučnici ističu da ova metoda omogućava rano otkrivanje smrtonosnih bolesti, prije nego što one izazovu velike pomore.
„U budućnosti je prioritet da se nastavi korištenje ovih metoda za dugoročni nadzor, kako bismo razumjeli kako će novi stresori uticati na zdravlje kitova u narednim godinama“, rekla je Helena Kosta sa Univerziteta Nord u Norveškoj.
Studija je sprovedena u saradnji Kings koledža u Londonu, Kraljevske škole veterinarskih studija u Velikoj Britaniji i Univerziteta Nord u Norveškoj, a objavljena je u naučnom časopisu „BMC Veterinary Research“.