Komemoracija Dana D u Normandiji odigravala se spram sumorne pozadine.
Ukrajinski rat za opstanak nacije bjesni već više od dvije godine, a gori i Bliski istok. Dok je u našim glavama ove nedjelje bio Drugi svjetski rat, uskoro bi trebalo da skrenemo naše misli na treći svjetski rat, piše u analizi za britanski Telegraf Endru Foks
Strateški konkurenti Velike Britanije su očigledni – Kina traži dominaciju nad pacifičkim teatrom kao i zemljama bogatim mineralima u Africi i Aziji.
Rusija, kako navodi, cilja da uspostavi dominaciju u sovjetskom stilu nad bivšim satelitima SSSR.
– Iran traži kraj američke i šire zapadne hegemonije na Bliskom istoku. Muslimansko bratstvo, koje podržavaju Turska i Katar, traži dominaciju u arapskom svijetu. Vratimo se korak unazad i izgleda kao da je treći svjetski rat već započeo – piše Foks.
Kako navodi, to jednostavno ne izgleda kao konflikt kakav smo mislili da će biti. Umjesto direktnog sukoba viđamo intenzivnu stratešku konkurenciju.
– Nijedna zemlja ne može se takmičiti sa SAD i NATO na bojnom tlu, pa neprijatelji umjesto toga pokušavaju da pobjede ekonomskim i kulturnim sredstvima bez ispaljenog metka.
Te države već duže vrijeme predviđaju nadolazeću konfrontaciju i spremaju se za nju. Kineski Pojas i put investirao je u više od 140 zemalja, pokrivajući 75 odsto svjetske populacije i više od pola svog BDP. Peking je kupio uticaj, stvorio međunarodnu ekonomsku zavisnost od razvoja kineske infrastrukture i dobio pristup u strateške luke i druge potencijalne vojne baze.
Zapadni univerziteti, u međuvremenu, su preplavljeni studentima, što stvara petlju finansijske zavisnosti čak i kad se dragocjeno znanje vraća u kinesku ekonomiju.
Rusija je, u međuvremenu, sprovodila subverzivne aktivnosti širom Zapada, pokušavajući da utiče na američke predsjedničke izbore (u novembru), trujući protivnike na britanskom tlu i stvarajući zavisnost EU od ruskog gasa. Moskva je bila ključni zagovornik međunarodnih kampanja dezinformacija, strateški ulažući onlajn i u medije da potkopa svoje protivnike i destabilizuje prozapadnu podršku na Balkanu i centralnoj i istočnoj Evropi – piše Foks.
– Putin je demonstrirao vojnu agresiju u Ukrajini i Gruziji i pokazao voljnost da se u prvoj pomenutoj posveti dugoj i skupljoj vojnoj kampanji iscrpljivanja – navodi Foks.
On dodaje da je Iran, u međuvremenu, iskoristio haos na Bliskom istoku da uspostavi regionalnu hegemoniju od rata u Iraku 2003. Teheran je izgradio uticajne i nasilne posredničke snage u Jemenu, Libanu, Siriji i Iraku, finansirane i podržane od strane Islamske revolucionarne garde, koja pruža komandu, obuku i oružje za te snage. Huti su pokazali sposobnost da ometaju vitalne brodske rute koje se približavaju Sueckom kanalu, a Hezbolah u Libanu – prekaljen u sirijskom građanskom ratu – zapalio je sjeverni Izrael više puta lansirajući rakete od 7. oktobra (napada Hamasa na Izrael).
Milicije koje podržava Iran pucale su na američke baze u Iraku, a režim je stavio težak naglasak na guranje svoje narative u SAD i Evropi.
“Igraju na obje strane”
U međuvremenu, Katar i Turska su igrali na obje strane.
Turska iskorišćava članstvo u NATO i trgovinske veze sa EU, dok Katar nudi zapadne vojne baze u Dohi i velike finansijske investicije. Istovremeno, oni nastavljaju da podržavaju Hamas u Gazi, koji je započeo regionalni rat mogućavajući Iranu i njihovim milicijama da eskaliraju napade na Izrael. Velike investicije su uložene u zapadne akademske institucije, kupujući uticaj u organizacijama koje obučavaju i savetuju naš (britanski) Forin ofis i bezbednosnu službu. Medijska organizacija “Al Džazira”, koju finansira Katar, bila je kritičan vektor u guranju antiizraelskog narativa na Zapad, dok se lideri Hamasa kriju u Dohi.
Turska je obezbijedila medicinsku njegu ranjenim borcima Hamasa, navodi Foks.
Kupovinom uticaja i natapanjem zapadnih medija u dezinformacije osmišljene da demorališu i podriju podršku vojnoj akciji, ove zemlje su potkopale demokratije, medije i akademske institucije sa ciljem da izgrade podršku na Zapadu i unište volju za borbom.
Ukrajina i Izrael daju nam ukus poplave operacija uticaja koja će nas preplaviti, ukoliko stvari eskaliraju u direktan sukob, navodi Foks.
On dalje navodi da su ti sukobi su primijećeni širom svijeta.
– Ali, već više od decenije neprijatelji demokratije koriste uticaj – oružje opremljeno prigušivačem – da ispaljuju početne metke u globalnom sukobu – a mi smo to tek primetili. Dok su sve oči uprte u Normandiju, treći svjetski rat je bliže nego što shvatamo – mi ga već vodimo, zaključio je Foks.