Pale – nekadašnji bastion SDS-a od 2016. je pod vlašću SNSD-a i koalicije. Sve do prije nekoliko mjeseci, dio vladajuće koalicije je bio i DEMOS, koalicioni partner SNSD-a na entitetskom i državnom nivou.
Nakon borbe unutar paljanskog SNSD-a, u maju ove godine predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik i zvanično je predstavio Damjana Škipinu kao kandidata SNSD-a za načelnika Pala. Aktuelni Boško Jugović biće “samo” nosilac liste.
No, specifičnost ove lokalne zajednice je ta što će za ove lokalne izbore praktično imati dva kandidata koji su donedavno bili u vlasti. Naime, Dejan Kojić, tadašnji direktor “Vodovod i kanalizacija” Pale, kadar DEMOS-a, mjesecima prije zvaničnog početka izborne kampanje opipavao je puls javnog mnjenja u Palama i tražio podršku opozicionih partija da bi kasnije i zvanično stranci predložio svoju kandidaturu za načelnika opštine. Visoki funkcioner DEMOS-a, narodni poslanik i direktor Elektrodistribucije Pale Aco Stanišić na samom početku bio je neodlučan kome pružiti podršku s obzirom da je u veoma dobrim odnosima sa paljanskom SNSD- om, tačnije aktuelnim načelnikom Jugovićem koji je putem tendera za osam godina mandata firmi “Stanišić” doo uplatio skoro pet miliona maraka javnih sredstava. No, barem deklarativno Stanišić je dao podršku Kojiću, dok je za gradonačelnika javno podržao SNSD-ovog Ljubišu Ćosića.
Vratimo se Palama. Kandidatura Dejana Kojića dovela je do toga da je SNSD izbacio DEMOS iz vlasti, te smijenio njihove direktore koji su bili na čelu javnih preduzeća u ovoj opštini. Opozicija predvođena SDS-om u ovoj opštini čak nema svog kandidata pa, apsurdno, kandidaturu pružaju stranci koja je u vlasti na entitetskom nivou- DEMOS-u.
Paljevina auta dio izborne kampanje?
Prethodni izborni ciklusi na Palama nisu bili zanimljivi i odigravali su se bez pretjeranih događaja mimo zvanične izborne kampanje. No, ovaj put, kampanja je poprilično prljava. Dok jedna struja bilbordima poručuje da građani treba da biraju između Milorada Dodika (SNSD) i Nedeljka Čubrilovića (DEMOS) druga strana poručuje da je stvarni kandidat SNSD-a predsjednik Nadzornog odbora Olimpijskog centra Jahorina Nedeljko Elek, a ne Damjan Škipina. Napominjemo da je SNSD-ov zvanični kandidat Damjan Škipina dvije godine poslaničkog mandata proveo uglavnom u tišini, a ponekad je govorio u funkciji direktora Zavoda za zapošljavanje Republike Srpske koju i danas obnaša.
No, od avgusta i zvanične kandidature Škipina je vrlo aktivan, organizuje sportske turnire, posjećuje mjesne zajednice, kiti muziku, prisustvuje organizovanom gledanju filmova na otvorenom u organizaciji mladih SNSD-a. U međuvremenu, su Palama su zapaljena tri automobila. Prvi put početkom juna zapaljena su dva putnička vozila, a jedan od njih je u vlasništvu sina načelnika Pala Boška Jugovića. Drugi incident se odigrao početkom septembra kada je zapaljen automobil ispred zgrade u kojoj živi načelnikov sin, ali se ne radi o njegovom, već automobilu iste marke i izgleda.
Šta su stvarni motivi, još se ne zna, ali mnogi misle da sve ima veze sa izborima, kandidatima i podrškama budući da neki akteri misle da, iako na listi SNSD-a, aktuelni načelnik Boško Jugović, tajno podržava kandidata DEMOS-a sa čijim liderom je na lokalnom nivou u bliskim porodičnim vezama.
Profesorica Fakulteta političkih nauka u Sarajevu Nermina Mujagić kaže da je vidljivo da će borba za Pale biti gladijatorska, a posebno zbog glavnog aduta SNSD-a – dodjeli Palama statusa prijestonice.
“Dodik i njegov SNSD žele od Pala da naprave, kako oni tvrde, prijestonicu Srpske. Ideju je inicirao upravo Dodikov miljenik Škipina koji trenutno uživa ozbiljnu stranačku podršku. Ta priča oko prijestonice Pala se oslanja na ratničku retoriku odnosno “pobjedničke Pale iz 90 tih”, “simbol otpora srpskog naroda” i tako dalje”, kaže Mujagić za Buku.
Kao jedan od razloga zašto je borba za Pale gladijatorska i očito bez granica su javni resursi.
“Moguće da je u Laktašima nestalo resursa za izvlačenje pa bi Pale mogle biti mjesto novih javno-privatnih partnerstva”, kaže Mujagić.
Borba za Pale, prema mišljenju urednice portala Spin info koji pokriva regiju Istočnog Sarajeva Sanje Vasković, nije borba za bolji život građana, već borba za lične interese.
“Da u politici odavno preovladava lični interes i da niko ne mari za program, ideologiju stranke i njene ciljeve čini mi se da je ove godine najvidiljivije u Palama, gdje se pod plaštom “borbe za građane” zapravo vodi borba za lične interese, biću konkretnija za atraktivne lokacije na Jahorini i tendere opštine Pale”, kaže Vasković.
SDS uz DEMOS
Iz paljanskog SDS-a kažu kako se aktuelni i dolazeći načelnik nije snažao, i da u želji da udovolji i DEMOS-u i Nedeljku Eleku, na kraju nije udovoljio nikome. Kažu da su DEMOS-ovog kandidata morali podržati jer nije bilo drugog načina da se razbije dugogodišnja koalicija za koju kažu da nije radila dobro.
Dok su na Palama ljuti protivnici u susjednoj opštini DEMOS i SNSD odlično sarađuju. U svemu tome, opozicija se ne snalazi i često podržava one protiv kojih se, bar teorijski, treba boriti ili se bori na višim nivoima vlasti.
“Politička borba kandidata stranaka koje na republičkom nivou i te kako dobro sarađuju, DEMOS-a i SNSD-a, pokazala je da u Gradu Istočno Sarajevo opozicija postoji samo na papiru. U Skupštini Grada potčinjeni su gradonačelniku Ljubiši Ćosiću, a u opštini Pale, apsurdno, podržali su kandidata DEMOS-a, čime se pokazalo licemjerstvo, odnosno da im SNSD nije dobar kad ustupa zemljište na korišćenje OC Jahorina, ali jeste kada daje skoro pet miliona tenderima Aci Stanišiću iz DEMOS-a!? Licemjerstva ne nedostaje ni sa druge strane jer je SNSD odmah krenuo u smijenjivanje DEMOS-ovih kadrova nakon kandidature Kojića, sada već bivšeg direktora vodovodnog preduzeća, pa im je voda u Palama tek sada postala mutna”, kaže Vasković.
Ona tvrdi da je Damjan Škipina natjerani kandidat SNSD-a te da iza njega zapravo stoji neprikosnoveni gospodar Jahorine Nedeljko Elek, što je DEMOS jasno pokazao najnovijim bilbordom u Palama.
“U suštini građani Pala biraju između Eleka i Stanišića, između toga ko će dobiti više poslova, a ko manje, a s druge strane ko god da pobijedi Elek i Stanišić će nastaviti dobro sarađivati. Kriminal u Palama nažalost postao je sastavni dio života građana, česte paljevine auta i mđuusobni obračini pokazuju da se ipak vrijedi boriti za milione rasprodaje državne zemlje. Ne znamo šta je bilo sa nedavnom paljevinom automobila, a prema mojim informacijama policija zataškava i posljednji slučaj, pa se postavlja pitanje u čijem interesu institucije rade. Od CJB istočno Sarajevo, i pored svega, najčešće ćete čuti dobro poznatu floskulu: – Stanje bezbjednosti na zadovoljavajućem nivou”, zaključuje Vasković.
Dok se vodi gladijatorska bitka na Pale, najzanimljivija kampanja do sada je puna kampanja diskreditacije i međusobnih optužbi dvije suprotstavljene strane.