Kandidatski status za članstvo Bosne i
Hercegovine u Evropskoj uniji još je samo jedan od izazova za
bosanskohercegovačke političare. Svjesni da to znači napredak zemlje, pred
njima je težak zadatak: transformacija pravnog, političkog i ekonomskog sistema
i poboljšavanje života građana u Bosni i Hercegovini. A stub jedne države jeste
obrazovanje.
Obrazovni sistem u Bosni i Hercegovini pruža
široko znanje, posebno kada je u pitanju visoko obrazovanje, dok je izvan ove
regije podučavanje usmjerenije na uže specijalnosti svake akademske oblasti,
ističe prvi čovjek Univerziteta u Sarajevu, Rifat Škrijelj. Tehnike podučavanja
se razlikuju u onoj mjeri u kojoj su univerziteti opremljeniji istraživačkim i
edukativnim resursima. A glavni cilj najstarijeg Univerziteta u Bosni i
Hercegovini je da obrazovanjem razvija i druge kompetencije i vrijednosti kod
studenata koje će im omogućiti da u budućnosti budu aktivni građani i nositelji
promjena u društvu.
Trenutno je Univerzitet u Sarajevu usmjeren na
saradnju sa univerzitetima u Evropskoj uniji. Ulazak Bosne i Hercegovine u
Evropsku uniju omogućio bi Univerzitetu u Sarajevu saradnju sa univerzitetima
iz cijelog svijeta kroz Erasmus+ program, što sada, kako kaže rektor Škrijelj,
nije moguće.
„Na taj način otvorile bi se mogućnosti za
povećanje broja bilateralnih ugovora, povećanje broja mobilnosti za naše
studente koji bi osim u Evropskoj uniji dio studija mogli provesti i izvan
Evropske unije. U konačnici, otvorile bi se mogućnosti za sveukupno bolju
akademsku saradnju“, pojašnjava Škrijelj.
Univerzitet u Sarajevu trenutno ima saradnju
sa više od 200 visokoobrazovnih institucija širom Evrope sa kojima uspješno
implementira razmjenu studenata, nastavnog i nenastavnog osoblja.
„Naučno-istraživačka djelatnost, zajedno s
visokim obrazovanjem, jedan je od osnovnih nositelja ekonomskog i društvenog
razvoja Bosne i Hercegovine. Istovremeno, nauka, istraživanje i tehnološki
razvoj su prioriteti politika i aktivnosti Evropske unije. Ulaskom Bosne i Hercegovine
u Evropsku uniju bio ostvaren značajan napredak visokoobrazovnih institucija u
njihovim visokokvalitetnim istraživačkim i tehnološko razvojnim djelatnostima i
aktivnostima“, ističe Škrijelj.
Studenti prepoznati u svijetu
Iako je geografski mala država, studenti iz
Bosne i Hercegovine u svijetu su prepoznati kao stručnjaci iz svojih oblasti.
„Uspjeh ovisi o mnogim faktorima, a
obrazovanje i geografska pripadnost su samo neki od njih. Rekao bih da su naši
studenti izvrsni, lako se uklope u nove sredine, te nastavljaju da postižu
rezultate u oblastima kojima se bave, pri čemu im obrazovanje stečeno na
Univerzitetu u Sarajevu pruža i određene prednosti zbog široke pokrivenosti
oblasti koju su izučavali. Naši alumni i alumne, ali i naši studenti, najbolji
su ambasadori Univerziteta u Sarajevu, ali i Bosne i Hercegovine. Činjenica da
nižu uspjehe na najprestižnijim evropskim i svjetskim univerzitetima i
institucijama (CERN, MIT, University College London, ETH Cirih, Trinity College
Dublin itd.) govori o kvalitetu studija na Univerzitetu u Sarajevu“, kaže
Škrijelj.
Iako država nije na papiru članica Evropske
unije, nalazi se u srcu Evrope. Povezanost studenata sa svijetom omogućava
Erasmus program koji finansira Evropska unija. A nastao je kao pilot projekat
1980-ih godina. Nekada je ovaj program nudio mogućnost razmjene studentima samo
iz nekoliko zemalja tadašnje Evropske ekonomske zajednice, a 10 godina kasnije
dao je mogućnost i nastavnom osoblju da provedu određeni period na inostranoj
partnerskoj instituciji uz odgovarajuću finansijsku podršku. Danas, Erasmus se
implementira širom svijeta i nudi mogućnost usavršavanja studenata i osoblja na
visokoobrazovanim institucijama u okviru međunarodne mobilnosti: obavljanja
prakse, projekata, organiziranja događaja.
„Studenti imaju mogućnost da na svojim
matičnim univerzitetima informišu o partnerskim institucijama sa kojima je
sklopljen Erasmus sporazum, te da se prijave na otvorene konkurse za mobilnost,
u svrhu praćenja nastave i polaganja ispita, u svrhu istraživanja (najčešće za
završni rad) te u svrhu obavljanja prakse iz njihove oblasti. Sav uspjeh se
prikazuje kroz određene dokumente (prijepis ocjena, izvještaji) koji se, nakon
povratka na matični univerzitet, predaju u proces priznavanja i unosa podataka u
završne dokumente (dodatak diplomi) koji svjedoči o međunarodnom iskustvu
studenta“, priča Adnan Rahimić, viši stručni i Erasmus saradnik za međunarodnu
saradnju Univerziteta u Sarajevu.
Mobilnost prati i finansijska podrška čiji
iznos zavisi od zemlje u koju studenti žele otići a koji je dovoljan za život
odabranoj zemlji tokom boravka i studija.
„Studenti dobijaju mogućnost da se upoznaju sa
ostalim studentima iz cijelog svijeta, učestvuju u različitim aktivnostima,
izletima i druženjima kroz koje upoznaju univerzitet, grad, pa i zemlju, putuju
širom Evrope zahvaljujući šengenu i koristeći jeftine opcije prijevoznika,
nauče samostalno organizirati život, finansije, kuhati, kao i pored
usavršavanja engleskog jezika, najčešće nauče i jezik zemlje u kojoj se nalaze.
Studenti se zaista sa mobilnost vrate bogatiji za mnoga iskustva, bogatiji
znanjem i sigurno motivirani za nove sliče avanture“, kazao je Rahimić.
Životno dragocjena iskustva
Već drugi put na razmjeni studenata je i Amela
Mahović, studentica sa Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Sarajevu.
Amelin odabir bila je Njemačka i prvi univerzitet u Marburgu. Trenutno boravi
na univerzitetu u Paderbornu. Iskustva koje nosi, za ovu studenticu su životno
dragocjena.
„Osim obrazovanja i sticanja novih prijatelja
i iskustva, studenti se osamostaljuju. Počinju sami da se sami brinu o sebi, u
neku ruku i odrastaju. Upoznaju se ljudi iz čitavog svijeta, upoznaju se nove
kulture. Pokušava se uskladiti život sa drugim ljudima, balansirati, pronalazi
čovjek sebe, vidi kakve prilike imaju drugi studenti“, priča Amela Mahović.
Kao studentica master studija, svoje
studiranje u zemlji Evropske unije uporedila je sa studiranjem u Bosni i
Hercegovini. Ističe da je najveći nedostatak što fakulteti nemaju određene smjerove
i predmete na engleskom jeziku što onemogućava studentima iz inostranstva
dolazak na univerzitete u Bosni i Hercegovini. Semestralna karta, koja
omogućava putovanje kroz zemlju, kao i menza gdje studenti mogu jesti po
povoljnijim cijenama samo su neki od nedostataka. Amela se nada ulasku matične
države u Evropsku uniju kako bi iskustvo koje je ona stekla, steknu i drugi
studenti.
„Čitav sistem obrazovanja bi se promijenio.
Bio bi veći izbor predmeta na fakultetima. Konkretno, na Fakultetu političkih nauka
imamo predmete koji su nam dati, mi nemamo pravo birati predmete. Tako je i na
drugim fakultetima. Ali na stranim univerzitetima imate šansu birati među 100
predmeta, pa u čemu se snalazite. Nekako je sve to suženo, nemaju studenti
mogućnosti da izaberu predmete koji se njima sviđaju, koje njih ispunjavaju već
je sve svedeno na ustaljene predmete koji su godinama isti i rijetko se koji
mijenja“, zapaža Amela.
U okviru programa Erasmus+ Evropska unija
osigurava financijska sredstva, alate i resurse za pojedince, organizacije i
reformu politike u područjima kao što su: studiranje, osposobljavanje i razvoj
studenata, pripravnika i obrazovnih stručnjaka u inozemstvu, prilike u
inozemstvu za mlade i osobe koje rade s mladima, prilike za organizacije da stvore
partnerstva za inovacije u području obrazovanja, osposobljavanja i mladih,
razmjena znanja i reforma politike radi potpore rastu, zapošljavanju,
jednakosti i socijalnoj uključenosti u Evropi što je stub države za njen razvoj
i život građana posebno mladih ljudi.
