Talin je juče saopštio da su tri ruska borbena aviona MiG-31 ušla u estonski vazdušni prostor bez dopuštenja i tamo ostala ukupno 12 minuta.
“Rusija je ove godine već četiri puta narušila estonski vazdušni prostor, što je samo po sebi neprihvatljivo, ali najnovije kršenje, tokom kojeg su tri borbena aviona ušla u naš vazdušni prostor, neviđeno je drsko”, rekao je ministar vanjskih poslova Margus Tsahkna.
Estonska vojska objasnila je da su ruske borbene aviona presreli italijanski avioni F-35 bazirani u Ämariju u Estoniji, u sklopu misije vazdušnog nadzora iznad Baltičkog mora.
Litvanska ministarka obrane: Turska je prije 10 godina postavila dobar primjer
Niz saveznika izrazio je nezadovoljstvo najnovijom ruskom provokacijom. Vjerojatno najžešću reakciju imala je litvanska ministrica obrane Dovilė Šakalienė. Poručila je da je ovaj incident još jedan čvrst dokaz da je “Istočna Straža” odavno potrebna. “Sjeveroistočna granica NATO-a se s razlogom testira. Moramo to shvatiti ozbiljno”, kazala je.
“P.S. Turska je prije 10 godina postavila dobar primjer. Čisto da imate na umu”, naglasila je Šakalienė. Mislila je na incident iz 2015. godine kada je turska ratna avijacija oborila ruski avion nakon što je Ankara navela da je prekršio turski vazdušni prostor.
Turski F-16 oborio je 24. novembra 2015. ruski Su-24 na tursko-sirijskoj granici. Ruski predsjednik Vladimir Putin saopštio je ubrzo nakon incidenta da je ruski avion s dva člana posade letio na 6.000 metara kada ga je pogodila raketa zrak-zrak. Avion se srušio u planinskom području Jabal Turkmen u sirijskoj pokrajini Latakiji.
Turci tvrdili da su ruski avioni upozoreni 10 puta
U pismu Savjetu bezbjednosti UN-a, tadašnji turski predstavnik Halit Cevik napisao je da su se dva aviona približila turskom vazdušnom prostoru u blizini grada Jajladagi u pokrajini Hataj. “Avioni su upozoreni 10 puta tokom pet minuta putem kanala za hitnu komunikaciju i zamoljeni da promijene smjer”, dodao je.
Naglasio je da su oba aviona zanemarila upozorenja i zatim tokom perioda od 17 sekundi ušla 2,19 km, odnosno 1,85 km u Tursku.
“Nakon kršenja, avion 1 napustio je turski nacionalni vazdušni prostor. Na avion 2 pucali su turski avioni F-16 dok se nalazio u turskom nacionalnom vazdušnom prostoru. Avion 2 srušio se na sirijsku stranu tursko-sirijske granice”, naveo je.
Turska vojska takođe je objavila ono što je nazvala radarskim snimkom putanje kojom se ruski avion kretao, na kojoj je prikazan kratki let preko najjužnijeg vrha Turske.
Članovi posade se katapultirali, jedan je poginuo
Međutim, Putin je tvrdio da je Su-24 bio iznad sirijskog teritorija, 1 km od sirijske granice s Turskom, kada je pogođen, te da se srušio 4 km od granice. Rusko ministarstvo odbrane insistiralo je na tome da je avion ostao unutar sirijskih granica tokom cijele misije, da nije narušio turski vazdušni prostor i da nije primio nikakva upozorenja.
Snimke koje su objavili turski mediji pokazivale su dva člana posade Su-24 – pilot i navigator – kako se katapultiraju dok njihov avion u plamenu pada na tlo. Sirijski pobunjenici otvorili su vatru na pilota i navigatora koji su se padobranom pokušali spustiti na teritoriju koja je tada bila pod kontrolom Bašara al-Asada.
Pobunjenici su izvijestili da je jedan od članova posade bio mrtav kad je sletio na tlo. Na internetu je takođe objavljen video koji prikazuje naoružane ljude kako stoje oko muškarca u pilotskom odijelu koji je nepokretan na tlu. Sljedećeg dana Rusija je potvrdila da je pilot, potpukovnik Oleg Peškov, ubijen.
Asadove snage su spasile i odvele navigatora, kapetana Murakhtina, u ruski aerodrom Hmeimim u Latakiji. Ruski marinac Aleksandar Poznič poginuo je tokom pokušaja spašavanja kada se helikopter Mi-8 kojim je putovao našao pod vatrom.
Putin: Amerikanci su znali za lokaciju i vrijeme leta
Pilot koji je preživio pad, kapetan Konstantin Murakhtin, rekao je ruskoj televiziji da nije primio upozorenje prije nego što je oboren. Putin je govorio da je američka vojska “znala za lokaciju i vrijeme leta ruskih aviona”.
Američki Stejt Department to je demantovao, insistirajući na tome da Rusija nije unaprijed obavijestila SAD o letu. Američki vojni zvaničnici naglašavali su da postoje naznake da je srušeni avion ušao u turski zračni prostor na nekoliko sekundi i da je upozoren da ostane izvan njega.
Tadašnji zapovjednik ruskih vazdušnih snaga, general Viktor Bondarev, govorio je da ruski i sirijski radarski podaci ukazuju na “zasjedu” dva turska F-16. “Avioni F-16 su proveli sat i 15 minuta leteći u području gdje se incident dogodio. Onaj koji je ispalio projektil prodro je 2 km unutar Sirije, provevši 40 sekundi u sirijskom vazdušnom prostoru”, utvrdio je.