Foto: Ilustracija
Rak grlića maternice je drugi najučestaliji karcinom kod žena u svijetu, čiji se uzrok u više od 99 posto slučajeva povezuje sa humanim papiloma virusom (HPV).
Naredni mjesec vakcinacija djevojčica i dječaka protiv humanog papiloma virusa (HPV) trebala bi da počne u Republici Srpskoj, a vakcinacija će biti besplatna za djecu od 11 do 14 godina.
Alen Šeranić, ministar zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske, kaže da je u toku proces nabavke, koji bi trebao biti gotov do kraja februara.
On je dodao da očekuje da će primjena ove vakcine početi u martu, da će ona biti besplatna za djevojčice i dječake uzrasta od 11 do 14 godina.
“Imamo priliku da koristimo devetovalentnu vakcinu, koju koristi cijeli svijet. Vakcina je potpuno efikasna i bezbjedna”, rekao je Šeranić i napomenuo da će se u narednom periodu tražiti način kako da se proširi okvir kategorija koji mogu primiti besplatno vakcinu.
Načelnica Klinike za ginekologiju i akušerstvo u Univerzitetskom kliničkom centru Republike Srpske Vesna Ećim Zlojutro rekla je da su poražavajući podaci o broju oboljelih i umrlih žena u Republici Srpskoj i BiH od karcinoma grlića materice.
“Prošle godine je registrovana 21 oboljela žena na 100.000 stanovnika, a prije dvije godine 23 na 100.000 stanovnika. Vakcina je tek prvi korak koji će doprinijeti da se ovi brojevi u budućnosti smanje”, rekla je Zlojutro. Vakcinacija ovom vakcinom ne znači da ne treba i dalje voditi računa o zdravlju i raditi kontrole. Ona i dalje zahtijeva redovne preglede, ali daje mnogo veću šansu da se ne oboli.
Dr Jela Aćimović, pomoćnica direktora Instituta za javno zdravstvo RS, rekla je da je uvođenje HPV vakcine u Republici Srspkoj jako značajano.
“Efikasnost vakcine je ubjedljivo najveća kada se primi u mlađoj dobi i mnogo više doprinosi smanjenju pojave karcinoma grlića materice”, rekla je Aćimović. Ona je navela da će vakcina u Republici Srpskoj biti besplatna za uzrast od 11 do 14 godina , te da se ona u ovom uzrastu prima u dvije doze u nadležnom domu zdravlja.
“Za druge, koji ne pripadaju kategoriji koja ima pravo na besplatnu vakcinu, vakcinacija će se obavljati u Institutu za javno zdravstvo Republike Srpske. Vakcinacija će se u Republici Srpskoj sistemski raditi u 6. razredu osnovne škole. Roditelji će na prvom roditeljskom sastanku u školi dobiti informacije da djeca imaju pravo da se vakcinišu tokom tog razreda i da se ona tada i preporučuje”, istakla je ona.
Ranije je Aćimović rekla da se radi o virusu za koji je dokazano, da ne samo da izaziva infekciju i simptome infekcije koji dođu i prođu, nego je to i virus koji uzrojkuje i malignu alteraciju ćelije, odnosno stvaranje karcinoma.
“Najpoznatiji je karcinom grlića materice kod žena, međutim, sam HPV virus može da izazove i niz drugih vrsta karcinoma kako kod žena tako i kod muškaraca i davanje ove vakcine ne predstavlja samo sprječavanje infekcije, nego predstavlja preventivnu aktivnost za sprječavanje jednog od najučestalijih karcinoma, pogotovo u ženskoj populaciji”, rekla je danas Jela Aćimović.
Dodala je da podaci iz svijeta govore o zaista pozitivnim iskustvima kada je ova vakcina u pitanju.
“Zemlje koje već nesetak godina daju ovu vakcinu drastično su smanjile učestalost infekcije, ali i učestalost karcinoma, prvenstveno glića materice. Australija i Velika Britanija praktično najavlju radikaciju ovog karcinoma”, istakla je Aćimović.
Ona ističe da je efikasnost ove vakcine ubjedljivo najbolja kada se primi u mlađoj dobi.
“Najbolje vrijeme za ovu vakcinu je prije tinejdžerske dobi, odnosno dobi oko 15 godina”, rekla je Aćimović i dodaje da je preporuka za vakcinaciju šesti razred osnovne škole.
HPV VAKCINE
Rak grlića maternice je drugi najučestaliji karcinom kod žena u svijetu, čiji se uzrok u više od 99 posto slučajeva povezuje sa humanim papiloma virusom (HPV).
Skoro svaki slučaj raka grlića maternice može biti spriječen redovnim skriningom grlića (PAPA test) i HPV vakcinacijom, ako se otkrije u ranoj fazi rak grlića maternice se može izliječiti.
Međutim, iako je gotovo u potpunosti preventabilan, svake sedmice u prosjeku tri žene preminu od raka grlića maternice u Bosni i Hercegovini.