Autohtoni gatački kajmak iz mješine, koji je pravi po tradicionalnoj recepturi u ovom dijelu Hercegovine, zaštićen je oznakom porijekla i kao takav sada ima i dodatnu vrijednost, objavljeno je na zvaničnom sajtu opštine Gacko.
Udruženje je formirano prije tri godine sa osnovnim ciljem zaštite gatačkog kajmaka, što je u skladu sa Strategijom razvoja opštine Gacko za period 2022-2028. godine, gdje je kao strateški projekat navedena i zaštita kajmaka.
Prema riječima predsjednika Udruženja Dragane Milović, za tri godine dosta rada i truda je uloženo, realizovano je desetak projekata, koji su doprinijeli jačanju kapaciteta Udruženja, vidljivosti, promociji, kako Udruženja, tako i lokalne zajednice.
“Zaštitom proizvoda, čuvamo tradiciju ovog kraja u proizvodnji autentičnih proizvoda. Značajan uticaj ima i na lokalnu zajednicu, kao prvi zaštićeni proizvod. Sve to doprinosi i ruralnom razvoju i prepoznatljivosti područja“, istakla je Milovićeva napomominjući da gatački kajmak iz mješine sada pravi petnaestak žena iz tog udruženja i da ga ima malo na tržištu.
Tradicionalna metoda pravljenja kajmaka je sporo kuhanje sirovog mlijeka, zatim kuhanje dva sata na vrlo niskoj temperaturi. Nakon što se skine sa vatre, vrhnje se skine i ostavlja nekoliko sati ili dana da se hladi i blago fermentiše. Za razliku od ove tradicionalne metode proizvodnje, prema gatačkom receptu kajmak sazrijeva nekoliko mjeseci u vrećama od ovčije ili kozje kože. Kao rezultat toga, gatački kajmak mijenja boju iz bijelu u žućkastu, sa čvrstom ali ne tvrdom konzistencijom, blago slankastog je okusa i karakteristične arome koju dobiva tokom zrenja. Kad se izvadi iz vreće, sir je suh i mrvljiv.
Međutim, nema mnogo ljudi priliku da uživa u ovom jedinstvenom okusu jer se uglavnom prodaje na tržnicama ili u restoranima gatačkog kraja. Sa ovim na umu, Udruženje proizvođača gatačkog kajmaka pokrenulo je inicijativu da predstavi gatački kajmak svijetu.