„Stope
rasta u regionu Centralne i Istočne Evrope su blizu ovogodišnjeg potencijala,
dok su u Zapadnoj Evropi na 0,5% ispod potencijala“, rekao je Dan
Bucsa, glavni ekonomista UniCredita za regiju Centralne i Istočne Evrope tokom CEE
Foruma održanog u Beču. UniCredit je vodeći sponzor ovog događaja, koji je ove
godine privukao 1200 učesnika iz 45 zemalja.
Prema najnovijem
kvartalnom izvještaju za CEE regiju u sklopu UniCredit istraživanja „A Year of Crucial Choices ”(„Godina
ključnih izbora“) koje je predstavljeno na forumu, potrošnja fizičkih lica će
vjerovatno predvoditi oporavak rasta u zemljama Centralne i Istočne Evrope,
zajedno sa bržim rastom realnih plata, porastom kreditiranja uz niže kamatne
stope i pozitivnim imovinskim efektima uslovljenim cijenama nekretnina. Očekuje
se da će kapitalni troškovi i izvoz doprinijeti rastu počevši od druge polovine
2024. godine.
Ekonomisti UniCredita
prognoziraju budžetski deficit ispod 3% BDP-a u periodu 2024-2025. u Bosni i
Hercegovini, Bugarskoj, Hrvatskoj, Češkoj i Srbiji, uz negativne fiskalne
impulse u većini zemalja Centralne i Istočne Evrope. Vjeruju da će fiskalno
prilagođavanje biti usporeno predstojećim izborima u zemljama regije.
“Očekujemo da
proevropske stranke osvoje većinu EU-CEE mjesta u Evropskom parlamentu, s
Poljskom kao liderom, a koje će se zalagati za veću ekonomsku i političku
integraciju u Evropi”, navode ekonomisti u okviru kvartalnog izvještaja za ovu regiju. Dodaju da
će izbori 2024/25 biti posljednji prije
nego što političari u ovim regijama budu primorani da se bave demografskim i
ekonomskim izazovima.
Među glavnim odlukama
koje treba donijeti u regiji Centralne i Istočne Evrope su: 1. Bugarsko
usvajanje eura 2025. ili 2026. godine; 2. brži pregovori o proširenju između
Evropske Unije, Zapadnog Balkana, Moldavije i Ukrajine; 3. Utvrđivanje
geopolitičkog značaja Poljske i Rumunije; i 4. više podrške Ukrajini. Glavni
potecijalni rizici su dalji populistički zaokret od strane stranaka koje su na
vlasti, smanjenje rejtinga i slaba inostrana potražnja koja vodi između ostalog
do recesije.
U ovom makroekonomskom i
geopolitičkom scenariju Centralna i
Istočna Evropa nastavlja biti pokretačka snaga rasta i za UniCredit. „Region je
i dalje od strateškog značaja za UniCredit i naš plan je da nastavimo da
rastemo ubrzanim tempom, koristeći jake lokalne timove i znanje, te globalnu
ekspertizu“, komentarisala je Teodora
Petkova, direktorica UniCredit-a za Centralnu i Istočnu Evropu, tokom CEE
Foruma. Zemlje Centralne i Istočne Evrope imaju udio od 33% u ukupnim kreditima, 31% u ukupnim depozitima i nose 30% neto prihoda UniCredit Grupe.
„Klijentima
koji su u središtu svega što radimo, nudimo geografsko prisustvo kroz 10
banaka, od koji su banke u Austriji, Bosni i Hercegovini i Hrvatskoj broj jedan
na tržištu, a banka u Bugarskoj treća“, rekla je Petkova. Ovo
UniCredit čini drugom po veličini grupom u regiji Centralne i Istočne Evrope
posmatrano sa aspekta aktive koja iznosi 236 milijardi eura, uključujući Alpha
Banku u Rumuniji, prema finansijskim rezultatima za prva tri kvartala 2023.
godine.
Kada je u pitanju
digitalizacija UniCredita, Petkova vidi snažan uzlazni trend postignut kroz
kontinuirana ulaganja u informaciono-komunikacione tehnologije. Ona je
predstavila podatke prema kojima oko 60%
klijenata u regionu aktivno koristi mobilne uređaje u odnosu na 2022. kada
je ovaj procenat bio 53%. Digitalna prodaja u srednjoj Evropi se skoro
udvostručila na godišnjem nivou i porasla na 50% ukupne prodaje u istočnoj
Evropi.
Također, u međunarodnom
plaćanju UniCredit obrađuje više od 20% transakcija nastalih u regiji Centralne
i Istočne Evrope sa stalnim trendom rasta. Više od 95% ukupnih plaćanja obavlja
se putem digitalnih kanala.
UniCredit je neupitno
banka koju biraju međunarodne kompanije. „Dvije
od tri najveće međunarodne kompanije su naši klijenti“, rekla je Tedora Petkova i naglasila da je
konkurentska prednost UniCredita u pružanju usluga korporativnim klijentima
povezana sa panevropskim dosegom grupe. „Najbolje
proizvode u industriji u oblasti upravljanja imovinom, osiguranja, plaćanja,
finansiranja trgovine i upravljanja rizicima klijenata povezujemo putem
integrisanih kanala distribucije i naše prve linije što omogućava isporuku za sve naše klijente
na nivou koji niko drugi ne može isporučiti“, rekla je Petkova. Ona je podsjetila da je ulaganje
prema potrebama klijenata putem posebnog onemarkets
fonda sada dostupno klijentima u Češkoj, Slovačkoj, Mađarskoj i Bugarskoj, a
uskoro će ista mogućnost biti dostupna i u Rumuniji.
„Uz
digitalizaciju, naša posvećenost principima ESG-a je još jedan ključni pokretač
naših usluga“, rekla je Petkova. Sa 2,3 milijarde
eura zelenih kredita i 1,1 milijardu
eura društvenih kredita plasiranih u prva tri kvartala 2023. u Centralnoj i Istočnoj Evropi,
UniCredit vodi primjerom i podržava zelenu i društvenu tranziciju svojih
klijenata.
Panevropska partnerstva
između UniCredit Fondacije i organizacija Junior
Achievement i Teach for all, čije
djelovanje se proteže i u zemljama Centralne i Istočne Evrope, podržavaju
unapređenje obrazovanja djece i mladih. Dodatno, održana su i predavanja iz
finansijske edukacije za 45,4 hiljade korisnika u zemljama Centralne i Istočne
Evrope kroz globalna i lokalna partnerstva, uz volontersko učešće zaposlenih.