Prema najnovijim prognozama Severe Weather Europe (SWE), stratosfersko zagrijavanje iznad Južnog pola izazvalo je značajne poremećaje u polarnom vrtlogu, što će rezultirati jakim anomalijama na površini.
Stratosfersko zagrijavanje na južnoj hemisferi nije česta pojava, a kada se dogodi, može ozbiljno uticati na globalne vremenske prilike. Ovo zagrijavanje uzrokovalo je poremećaj polarnog vrtloga, koji je ključna komponenta atmosferske cirkulacije tokom zime.
Ovo zagrijavanje, iako rijetko na južnoj hemisferi, može imati dalekosežne posljedice koje će se osjetiti i tokom zime 2024./2025. na sjevernoj hemisferi.
Polarni vrtlog je veliki ciklon koji se proteže od polova prema srednjim geografskim širinama i ima složenu strukturu koja uključuje troposferski i stratosferski dio.
Polarini vrtlog ima značajan uticaj na vremenske obrasce. Kada je snažan i stabilan, omogućava jaču polarnu cirkulaciju i mlazno strujanje koje zadržava hladniji vazduh unutar Arktičkog kruga. To rezultira blažim zimama u Sjedinjenim Američkim Državama i Evropi. Međutim, kada je polarni vrtlog slab i poremećen, mlazna struja takođe slabi, omogućujući hladnom vazduhu da se širi prema južnijim područjima, uzrokujući ekstremnije vremenske uslove.
Početak stratosferskog zagrijavanja zabilježen je sredinom jula. Talasi zagrijavanja pritisnuli su jezgru južnog polarnog vrtloga, uzrokujući snažne anomalije visokog pritiska. Ove promjene rezultirale su povećanjem temperatura mnogo iznad normalnih vrijednosti i proširile se vertikalno kroz atmosferu.
Snažno stratosfersko zagrijavanje već ima vidljive posljedice na vremenske prilike. Prognoze za nadolazeće sedmice pokazuju tople anomalije nad Antarktikom, dok se hladan vazduh premješta prema Južnoj Americi i Atlantiku. Ove promjene ukazuju na poremećaje u polarnom vrtlogu koji mogu imati značajan uticaj na zimu 2024./2025. na sjevernoj hemisferi.
Analize pokazuju da dugotrajne anomalije visokog pritiska iznad Južnog pola tokom avgusta do oktbora mogu rezultirati niskim pritiskom iznad SAD-a tokom decembra do fabruaa. U Evropi se očekuju visoke temperaturne anomalije. Ovi vremenski obrasci povezani su sa slabljenjem sjevernog polarnog vrtloga, što može rezultirati hladnijim i ekstremnijim vremenskim uslovima na sjevernoj hemisferi tokom zime.
Stratosfersko zagrijavanje iznad Južnog pola može imati značajan uticaj na globalne vremenske prilike. S obzirom na povezanost ovih događaja sa polarnim vrtlogom, očekuje se da će zima 2024./2025. na sjevernoj hemisferi biti obilježena ekstremnijim vremenskim uslovima, prenosi Dnevno.hr.