Ogromna Sunčeva pega i filamenti na površini Sunca su prije nekoliko
dana zabrinuli astronome zbog Sunčevih baklji i koronalnog izbačaja mase
(CME) usmjerene ka Zemlji, što može da dovede do nestanka struje i
poremećaja u radu komunikacionih sistema.
Zemlju je u martu ove godine pogodilo nekoliko geomagnetnih oluja
koje nisu izazvale veliku štetu, ali su skrenule pažnju na potencijalnu
štetu koju bi mogle da izazovu jače oluje. Geomagnetna oluja klase G1 je
početkom ovog mjeseca pogodila je Zemlju i izazvala sjajne aurore iznad
Kanade, a jedini problem je što niko nije primjetio ovu oluju dok nije
bilo prilično kasno.
U petak je objavljeno da je ogromna Sunčeva baklja izbila na površini
Sunca i da, ako stigne do Zemlje, to može izazvati prekide radio
signala, struje i GPS-a u mnogim delovima svijeta.
Već narednog dana, dr Tamita Skov, poznata kao “žena svemirskog
vremena” je predvidela “direktan udar” solarne oluje koja će se desiti u
utorak. Ona je objavila vijest na društvenim mrežama zajedno sa video
snimkom Nasinog “modela predviđanja”.
Skov je više puta nagrađivana naučnica u „Aerospace Corporation“, a
radi i kao edukator za Nasu, “History channel” i “MIT Technology
Review”.
“Direktan udarac. Filament u obliku zmije lansiran je kao velika
solarna oluja i nalazi se u zoni udara sa Zemljom. NASA predviđa udar
19. jula”, napisala je ona na Tviteru, uz napomenu da to može dovesti do smetnji u radu GPS-a i drugih radio veza.
Njen tvit pratio je još jedan post sa snimkom Sunca.
“Dugački filament u obliku zmije udaljava se od Sunca u
zadivljujućem baletu. Biće teško predvidjeti magnetnu orijentaciju ove
solarne oluje usmjerene ka Zemlji. Uslovi na nivou G2 (moguće G3) mogu
da nastanu ako je magnetno polje ove oluje orijentisano na jug”,
napisala je Skov u objavi.
Solarna oluja je prouzrokovana nedavno povećanim aktivnostima Sunca, a
ovakve erupcije mogu da oslobode 100.000 puta više energije od one koju
čitavo čovečanstvo proizvede za godinu dana.
Prema snimku koji je Tamita podelila, solarna oluja će nas pogoditi u
večernjim časovima 19. jula po evropskom i jutarnjim časovima po
američkom vremenu, a kako je Sunce sada u aktivnoj fazi svog
11-godišnjeg ciklusa, očekuje se da se ovakvi događaji dešavaju sve
češće do 2025. godine, kada će Sunce dostići svoj maksimum solarne
aktivnosti.
Trenutno se postavlja pitanje koliko su solarne oluje zaista opasne.
One obično mogu, u zavisnosti od intenziteta, da izazovu smetnje u GPS
navigacionim sistemima, što bi moglo da ometa letove malih aviona i
navigaciju brodova, prekide u snabdevanju električnom energijom i
poremete radio signale. Osim toga, nema naročitog razloga za brigu.
Direct Hit! A snake-like filament launched as a big #solarstorm while in the Earth-strike zone. NASA predicts impact early July 19. Strong #aurora shows possible with this one, deep into mid-latitudes. Amateur #radio & #GPS users expect signal disruptions on Earth's nightside. pic.twitter.com/7FHgS63xiU
— Dr. Tamitha Skov (@TamithaSkov) July 16, 2022