Domaći novinari i njihove brojne kolege iz drugih zemalja svijeta koji se nalaze u Ukrajini riskiraju svoje živote na svakom koraku kako bi izvještavali o najnovijim dešavanjima na terenu u ratom razorenoj zemlji, javlja Anadolu Agency (AA).
Ukrajinska državna tužiteljica Irina Venediktova saopštila je 26. marta da je 12 novinara poginulo, a 10 ih je povrijeđeno dok su izvještavali o ratu koji je Rusija započela 24. februara.
“Otkrivanje istine o Putinovoj agresiji postaje sve rizičnije i opasnije”, napisala je ona na Twitteru.
Rusija je počinila najmanje 148 zločina nad novinarima i medijima u Ukrajini samo u prvom mjesecu rata, navodi Institut za masovne informacije (IMI), nezavisna, nevladina organizacija koja podržava interese civilnog društva Ukrajine i odgovornih novinara.
Prema izvještajima IMI-ja, u napadima ruskih snaga u glavnom gradu Ukrajine Kijevu i predgrađu poginulo je najmanje šest novinara koji su bili na zadatku. Također se navodi da je najmanje sedam novinara povrijeđeno, a jedan je nestao.
IZ IMI-ja navode da je zabilježeno najmanje šest slučajeva uzimanja novinara za taoce i zlostavljanja od ruskih trupa.
Navodi se da su ruske snage gađale najmanje 10 televizijskih tornjeva, što je izazvalo potpuni ili privremeni prekid TV i radio emitovanja u osam regiona Ukrajine.
Osim toga, oko 70 regionalnih medija bilo je prisiljeno da se zatvori širom zemlje zbog prijetnji, saopštio je IMI.
Prošlog mjeseca, ruske trupe su izvele napad na ekipu novinara Sky Newsa u njihovom automobilu. Nekoliko članova tima je zadobilo povrede od metaka, ali su preživjeli zahvaljujući svojim neprobojnim prslucima.
– Maksim Levin
Ministarstvo odbrane Ukrajine je 2. aprila objavilo na Twitteru da je fotoreporter i dokumentarista Maksim Levin pronađen mrtav u blizini Kijeva gdje je dokumentovao “ruske ratne zločine”. Nenaoružanog Maxa su, prema istražiteljima, ubile ruske trupe sa “dva hica iz vatrenog oružja”.
Iza njega su ostala supruga i četvero djece, dodali su iz ministarstva.
Levin (40) koji je nestao 13. marta dok je radio na linijama fronta u blizini glavnog grada, pronađen je mrtav u blizini sela Huta-Mežihirska 1. aprila, rekao je pomoćnik ukrajinskog predsjednika Andriy Yermak.
Anton Geraščenko, savjetnik i bivši zamjenik ministra u Ministarstvu unutrašnjih poslova, također je potvrdio na Telegramu da je ukrajinski novinar nestao prije više od dvije sedmice kada je izvještavao u okrugu Višgorod, području intenzivnih borbi.
Levin je u pratnji Oleksija Černišova, vojnika i bivšeg fotografa, 13. marta otišao u Hutu-Mežihirsku “da dokumentuje posljedice ruske agresije”, navodi ukrajinski medij LB.ua, za koji je Levin radio više od 10 godina.
“Ostavili su automobil i otišli u pravcu sela Moščun. Od tada nije bilo kontakta s njima. Kasnije se saznalo da su počela intenzivna borbena dejstva na području gdje je išao Maksim Levin. Lokacija i sudbina Oleksija Černišova trenutno su nepoznati”, dodaje se.
Levin je takođe radio sa međunarodnim medijima, kojima je plasirao većinu svojih dokumentarnih filmova o ratu u Ukrajini.
– Oksana Baulina
Ruska novinarka Oksana Baulina sa istraživačke stranice The Insider ubijena je u ruskom granatiranju Kijeva 23. marta dok je bila na zadatku.
U saopštenju se navodi da je Baulina izvještavala iz Kijeva i zapadnog grada Lavova, a ubijena je kada su ruske trupe granatirale stambeno naselje dok je novinarka snimala razaranje u okrugu Podil u Kijevu.
Umrla je “tokom bombardovanja dok je obavljala urednički zadatak”, dodaje se u saopštenju.
The Insider, sa sjedištem u Latviji, navodi da je u granatiranju poginuo i još jedan civil, dok su još dvojica koja su bila sa Baulinom ranjena i prebačena u bolnicu.
Baulina je bila poznata po tome što je ranije radila za Fondaciju za borbu protiv korupcije ruskog opozicionog političara Alekseja Navaljnog.
Napustila je Rusiju nakon što su državne vlasti prošle godine dodale fondaciju Navaljnog na listu ekstremista.
– Oleksandra Kuvšinova i Pierre Zakrzewski
Oleksandra “Sasha” Kuvšinova, 24, ukrajinska filmska rediteljka i novinarka, umrla je 14. marta zajedno sa irskim novinarom Pierreom Zakrzewskim (55), snimateljem Fox Newsa, kada je njihov automobil pogođen paljbom ruskih vojnika u selu Horenka na sjeverozapadnoj periferiji Kijevske oblasti.
Britanski dopisnik Benjamin Hall (39) je povrijeđen u napadu.
Zakrzewski, kamerman veteran, pratio je sukobe u Iraku, Afganistanu i Siriji za Fox News.
Kuvšinova je radila kao konsultantkinja za Fox News na terenu.
– Brent Renaud
Još jedan strani novinar koji je ubijen dok je izvještavao o ruskom ratu u Ukrajini bio je Brent Renaud, nagrađivani režiser i novinar.
Američki novina (50) ubijen je 13. marta u blizini ruskog kontrolnog punkta u gradu Irpinu u Kijevskoj oblasti, saopštila je policija.
Renaud, bivši saradnik The New York Timesa, ubijen je iz vatrenog oružja kada je, zajedno sa kolegom, otišao da snimi situaciju izbjeglica koje su bježale iz regiona.
Brent je u toj regiji radio na projektu TIME Studios o globalnoj izbjegličkoj krizi.
Šef kijevske policije Andrij Nebitov rekao je da je novinar bio na meti ruskih vojnika, dok su dvojica njegovih kolega ranjena i odvezena u bolnicu.
Jedan od povređenih novinara identifikovan je kao kolumbijsko-američki reporter Juan Arredondo.
– Viktor Dudar
Novinar iz Lavova Viktor Dudar (44) ubijen je 4. marta u Mikolaivu, strateškom crnomorskom lučkom gradu na jugu Ukrajine.
Radio je kao dopisnik o kriminalu za Express, ukrajinske nedjeljne novine, sve dok se nije 2014. dobrovoljno prijavio u rat u istočnoj regiji Donbasa.
Nakon što je postao rezervista i vratio se iz rata, ukrajinski novinar je postao dopisnik novina u oblasti odbrane.
– Jevgenij Sakun
Ukrajinski snimatelj Jevgenij Sakun (49), koji je radio za LIVE TV, ubijen je 1. marta tokom ruskog raketnog napada na TV toranj u kijevskom području Babin Jara.
Sakun je radio sa svojim kolegama kada je projektil pogodio zgradu.
Tijelo novinara identifikovano samo po njegovoj press kartici.
Osim Sakuna, još četiri osobe su poginule, a pet je povrijeđeno u napadu na TV toranj u kijevskom okrugu Ševčenkovski.
– Dilerbek Shakirov
Šakirov Dilerbek Šukurovič, novinar informativnog nedeljnika Navkolo Tebe (Oko tebe), ubijen je 26. februara, dva dana nakon početka rata.
Ubijen je iz automatskog oružja iz automobila u blizini sela Zelenivka, predgrađa grada Hersona na jugu zemlje.
Međunarodna federacija novinara na Twitteru je osudila ubistvo ukrajinskog novinara.
Rat Rusije i Ukrajine, koji je počeo ruskim napadom 24. februara, izazvao je međunarodnu osudu, doveo do finansijskih sankcija Moskvi i podstakao egzodus globalnih firmi iz Rusije.
Najmanje 1.417 civila je ubijeno u Ukrajini, a 2.038 je ranjeno, prema procjenama Ujedinjenih nacija, koje navode da je prava brojka vjerovatno mnogo veća.
Prema podacima agencije UN-a za izbjeglice, više od 4,1 miliona Ukrajinaca pobjeglo je u nekoliko evropskih zemalja, a milioni su raseljeni unutar zemlje.