Istraživanje MIT-a: Dugotrajna upotreba ChatGPT-a može oslabiti moždanu aktivnost i kreativnost
Naučnici sa prestižnog Masačusetskog instituta za tehnologiju (MIT) upozoravaju da dugotrajna upotreba vještačke inteligencije, posebno alata kao što je ChatGPT, može negativno uticati na aktivnost mozga, naročito kada je riječ o kognitivnoj angažovanosti i kreativnosti.
Istraživanje, koje još nije prošlo stručnu recenziju i objavljeno je na platformi ArXiv, sprovedeno je na uzorku od 54 osobe iz Bostona koje su nekoliko mjeseci koristile različite alate za pisanje eseja sličnih onima iz SAT testova. Učesnici su bili podijeljeni u tri grupe – oni koji su koristili ChatGPT, oni koji su koristili Gugl pretragu, te oni koji su pisali bez ikakve pomoći.
Rezultati analize moždane aktivnosti, sprovedene putem EEG tehnologije, pokazali su da su korisnici ChatGPT-a imali najniži nivo kognitivne aktivacije. Njihovi eseji su ocijenjeni kao “beživotni” i bez izražene originalnosti, dok su učesnici koji nisu koristili tehnologiju pokazali najveću neuronsku povezanost i zadovoljstvo sopstvenim radom.
Glavna autorka istraživanja, Natalija Kosmina, istakla je da ovakvi rezultati otvaraju ozbiljna pitanja, posebno kada je riječ o uticaju AI tehnologija na mlađe korisnike.
“Dugoročno oslanjanje na AI može poremetiti razvoj mozga, naročito kod djece. Ako se alati poput ChatGPT-a koriste bez kritičkog promišljanja, to može voditi ka slabljenju misaonih procesa i gubitku kreativnosti”, upozorila je Kosmina.
Istraživači upozoravaju da je potrebno hitno regulisanje korišćenja AI alata u obrazovanju, ali i u radnom okruženju. U narednoj fazi, tim sa MIT-a baviće se uticajem vještačke inteligencije na softversko inženjerstvo, a prvi nalazi ukazuju da bi štetni efekti mogli biti još izraženiji nego kod pisanja.
Kosmina posebno ističe rizik zamjene mladih softverskih inženjera AI rešenjima, što bi, prema njenim riječima, moglo dodatno ugroziti razvoj kritičkog mišljenja i profesionalne samostalnosti među zaposlenima.
Zaključak istraživanja glasi: AI može biti koristan alat, ali samo ako se koristi kao pomoć, a ne zamjena za razmišljanje.
“Prvo razmišljaj, pa tek onda koristi tehnologiju”, poručuju autori, naglašavajući da se u suprotnom suočavamo s opasnošću od intelektualnog pasiviziranja čitavih generacija.