Nakon američkog vazdušnog napada na tri ključna iranska nuklearna postrojenja, Fordov, Natanz i Isfahan, stižu oprečne tvrdnje o razmjerama štete.
Nakon što su američke snage sinoć napale iranska nuklearna postrojenja na lokacijama Fordov, Isfahan i Natanz, američki predsjednik Donald Tramp je trijumfalno tvrdio da su sva tri nuklearna postrojenja “potpuno uništena”.
S druge strane, iranski zvaničnici tvrde da je šteta na nuklearnim postrojenjima samo površinska i da nijedno od tri napadnuta postrojenja nije ozbiljno, a kamoli “potpuno uništeno”.
“Objekat Fordou nije ozbiljno oštećen u američkom napadu”, tvrdi Teheran. Iranske vlasti izdvajaju Fordov jer je postrojenje za obogaćivanje uranijuma jedna od najvažnijih meta od početka posljednjeg sukoba između Izraela i Irana.
Natanz
A šta se zapravo zna o ta tri iranska nuklearna postrojenja koja su bombardovana sinoć, objasnila je reporterka CNN-a Džesi Jang u svom članku jutros. Nuklearni kompleks Natanz, piše Jang, nalazi se oko 250 kilometara južno od glavnog grada Teherana i smatra se najvećim iranskim postrojenjem za obogaćivanje uranijuma.
“Natanz ima šest nadzemnih zgrada i tri podzemne strukture, od kojih dve mogu da prime 50.000 centrifuga. Lokacija je bila meta početnog izraelskog udara na Iran, a satelitske fotografije i analize pokazuju da su udari uništili (samo) nadzemni dio postrojenja za obogaćivanje goriva u Natanzu”, prema podacima Međunarodne agencije za atomsku energiju (IAEA).
“U velikom postrojenju, koje radi od 2003. godine, Iran obogaćuje uranijum do čistoće od 60 procenata. Uranijum koji se koristi u nuklearnom oružju obogaćen je do 90 procenata. Pošto se veliki deo postrojenja nalazi pod zemljom, isključivanje struje u tim dijelovima je najefikasniji način da se utiče na podzemnu opremu i mašine”, piše CNN.
Fordov
Mnogo toga je još uvijek nepoznato o pravoj veličini i svim detaljima ovog tajnog i dobro čuvanog objekta, koji se nalazi u blizini svetog grada Koma i zakopanog duboko u planini.
“Mnogo toga što znamo potiče iz iranskih dokumenata koje je izraelska obavještajna služba ukrala prije mnogo godina. Glavni objekti se nalaze na dubini od približno 80 do 90 metara pod zemljom, što čini uništenje objekta vazdušnim bombardovanjem veoma teškim. Izraelski zvaničnici i nezavisni izveštaji su ranije izjavili da su Sjedinjene Države jedina zemlja sa bombom sposobnom da dosegne tu dubinu. Međutim, analitičari su upozorili da čak ni te bombe možda neće biti dovoljne”, piše CNN.
Da bi plastično dočarao nivo bezbjednosti tog očigledno najvažnijeg iranskog nuklearnog postrojenja,BBC piše da je dubina na kojoj je zakopano postrojenje Fordou veća od dubine na kojoj se nalazi tunel ispod Lamanša koji povezuje Francusku i Veliku Britaniju.
Nedavni izvještaji IAEA ukazuju na to da je Iran povećao proizvodnju obogaćenog uranijuma na nivo od 60 procenata u Fordovu. U postrojenju se nalazi 2.700 centrifuga, tvrdi jedan od stručnjaka IAEA.
Isfahan
To je najveći kompleks za nuklearna istraživanja u Iranu i nalazi se u centralnom dijelu te ogromne zemlje. Pozivajući se na podatke NTI (Inicijativa za nuklearne pretnje), reporter CNN piše da je kompleks u Isfahanu, otvoren 1984. godine, izgrađen uz pomoć Kine.
“Tri hiljade naučnika je zaposleno u Isfahanu, a smatra se da je to mjesto centar iranskog nuklearnog programa. U njemu se nalaze tri istraživačka reaktora koje je Kina isporučila Iranu“,”piše CNN, pozivajući se na podatke pomenute organizacije.