Zdravstveni zvaničnici kažu da je duža sezona bolesti koje prenose komarci postala “novo normalno” u Evropi, budući da se ovoga ljeta bilježi “rekordne epidemije” virusa Zapadnog Nila i čikungunja.
Sezona komaraca na kontinentu postaje “duža i intenzivnija” kako rastu temperature, zime su blaže, a obrasci oborina se mijenjaju stvarajući savršene uslove za razmnožavanje komaraca i širenje virusa, saopštio je Evropski centar za sprečavanje i kontrolu bolesti (ECDC).
Naučnici koji se bave zdravljem i klimom takođe upozoravaju da bi, kao posljedica klimatskih promjena, bolesti koje prenose komarci mogle postati endemske u Evropi.”Evropa ulazi u novu fazu – u kojoj duži, rašireniji i intenzivniji prenos bolesti koje prenose komarci postaje novo normalno“, izjavila je u saopštenju direktorka ECDC Pamela Rendi-Vagner.
Dosad je u 2025. zabilježeno 27 slučajeva čikungunja, što je novi rekord za kontinent, objavila je agencija.
Zabilježeno je i 335 slučajeva virusa Zapadnog Nila, najviše u posljednje tri godine. Ti brojevi obuhvataju Evropsku uniju i još nekoliko zemalja kontinentalne Evrope, a moguće je i očekivati rast tih brojeva.
Komarac koji prenosi čikungunju, poznat kao Aedes albopictus ili azijski tigrasti komarac, sada je otkriven u 16 evropskih zemalja i 369 regija, u odnosu na 114 regija prije deset godina, navodi ECDC.
Istovremeno se infekcije virusom Zapadnog Nila prijavljuju u novim regijama svake godine.
U 2025. to uključuje županiju Salaj u Rumuniji te italijanske pokrajine Latina i Frosinone, gdje je od virusa preminulo najmanje 10 ljudi.
“Kako se pejzaž bolesti koje prenose komarci mijenja, sve će više ljudi u Evropi u budućnosti biti izloženo riziku“, rekla je dr Selin Gosner, koja vodi ECDC-ovo odjelenje za bolesti koje se prenose hranom, vodom, vektorima i zoonoze.
Simptomi nisu uvijek očiti, ali mogu biti smrtonosni
Većina zaraženih virusom Zapadnog Nila neće imati simptome, ali kod nekih se mogu razviti po život opasne komplikacije poput encefalitisa (upale mozga) ili meningitisa (upale moždanih ovojnica).
Čikungunja može uzrokovati temperaturu, mučninu, glavobolju, umor, osip, bolove u mišićima, oteknuće zglobova i bolove u zglobovima, koji mogu biti iscrpljujući i dugotrajni.
Ne postoje specifični lijekovi za čikungunju ili virus Zapadnog Nila.
Dvije vakcine protiv čikungunje odobrene su u Evropskoj uniji, ali vakcina koje štiti od virusa Zapadnog Nila još ne postoji.
Prevencija je najbolji način suzbijanja
Gosner je poručila da bi države trebale “pojačati i proširiti učinkovite, okolišno prihvatljive intervencije za kontrolu komaraca”.
Ljudi takođe mogu preduzeti korake kako bi smanjili ubode komaraca.
ECDC navodi da bi u područjima gdje su zaraženi komarci česti ljudi trebalo da koriste repelente protiv komaraca, nositi duge rukave i hlače u zoru i u sumrak te koristiti klima-uređaje, ventilatore, mreže iznad kreveta i mrežice na prozorima.