„Mene je Alah takvim izobiljem ljepote obdario da same zvijezde na nebu zastaju i posmatraju me”, kaže arapski natpis uklesan na jednom od zidova ovog čuda ljudskog neimarstva.
Čim se prođe ulazna kapija pojavljuju se zidine Kalat – Al – Hamre, iliti Crvene tvrđave, kako je nazvaše njeni graditelji Arapi. Granada je za vrijeme arapske dominacije nad Španijom u 8. vijeku postala glavni grad jedine samostalne kraljevine u Evropi, ujedno i središte mavarske kulture, umjetnosti i nauke. Najveći procvat doživljava za vrijeme vladavine Muhameda I iz dinastije
Nasrida, koji na Monte de la Azabika započinje izgradnju kraljevskog dvorca. Završen je za vrijeme vladavine Muhameda V. Kažu da je on zaslužan za njene raskošne dvorane i unutrašnjost odaja koje podsjećaju na prizore iz „1001 noći”.
Kojim redom poći u obilazak; da li kroz velike bašte u Dvorište mirti, opojno i mirisno sa mermernim stubovima i besprijekorno uređenim nišama – ili Lavlje dvorište sa prirodnim izvorom i pločom nad njim, koju na leđima drže 12 mermernih lavova. Ili krenuti od vrtova Heneralife, ljetnjikovca mavarskih kraljeva, napravljenom od lavirinta gustih nasada tuja, ružičnjaka i jasmina… A možda kroz filigranski ukrašene prolaze uroniti u raskošne dvorane sa tavanicama i zidovima ukrašenim ornamentima koji neodoljivo podsjećaju na čuvenu briselsku čipku. Ipak, svjetski stručnjaci smatraju da je najraskošnija kraljevska dvorana u kuli Komare. Okruženi ljepotom slušali smo ostatak priče…
Sto godina poslije smrti jednog od graditelja Alhambre, Muhameda V, katolički kraljevi iz Aragonije i Kastilje, ulaze u Granadu i osvajaju palatu. Arapi se na brzinu povlače. Predanje kaže da je tom prilikom mavarski vladar Boabdil, povlačeći se preko Sijera Nevade na jednom mjestu zastao, uzdahnuo, zaplakao i bacio posljednji pogled na grad i dvorac. Njegova majka Ajša ljutito mu je doviknula: „Plači kao žena, kad nisi umio da se braniš kao muškarac!”
Dugo poslije toga Granada zadržava arapsko obilježje. Ali, promjene su neminovne, počinju da se podižu katedrale, dvorci i palate katoličkih kraljeva… Tvrđava na brdu je u potpunosti zanemarena, načinje je zub vremena i postaje sklonište lopova i beskućnika. Tek u XIX vijeku skreće na sebe pažnju svjetske javnosti i započinje njena obnova. Pod vještim rukama restauratora, Alhambra postade opet dragulj, i zasija punim sjajem i postade mjesto koje „Bog stvori za slučaj da mu njegovo prebivalište jednog dana dosadi“.
danas.rs, Autor Mila Starčević