Koalicija za Sanu šalje ministrici Srebrenki Golić, a prije svega medijima i javnosti odgovor na saopštenje Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju RS povodom protesta koje je organizovano na izvorima Sane zbog izgradnje hidroelektrane Medna.
Foto: Ministrica Srebrenka Golić
U Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju
Republike Srpske je rečeno da je Okružni sud u Banjaluci potvrdio
valjanost ekološke dozvole za malu hidroelektranu “Medna” koju je izdalo
Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju
Republike Srpske.
“Ekološkom dozvolom, koja je potvrđena presudom Okružnog suda u
Banjaluci, utvrđeno je da primjenom naloženih mjera zaštite životne
sredine, uticaji na životnu sredinu mogu biti dovedeni u prihvatljive
granice”, navode između ostalog iz Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i
ekologiju Republike Srpske.
Foto: Jan Pirnat
Koalicija za Sanu odgovara na navode iz Ministarstva:
Ministarstvo: Ekološka dozvola je valjana.
Koalicija za Sanu: Nije. Protiv nje su dva puta podizane tužbe, a nećemo stati dok ne bude i pravno jasno da se ne mogu više legalizovati zahtjevi privatnih lica nauštrb prirode i ljudi. Ova dozvola je utemeljena na lošoj, neprofesionalnoj i nestručnoj Studiji uticaja koje je Vaše ministarstvo prihvatilo, a koju struka, lokalno stanovništvo i ekološke organizacije pobijaju već sedam godina.
Ministarstvo: Uticaji na životnu sredinu mogu biti dovedeni u prihvatljive granice.
Koalicija za Sanu: Ne mogu. U Studiji uticaja se ne navode „prihvatljive granice“ nego se u zaključku kaže: „Nakon provedenog studijskog istraživanja cjelokupne problematike uticaja na životnu sredinu projekta izgradnje i eksplotacije energetskog kompleksa MHE Medna“ na rijeci Sani moguće je donjeti generalni zaključak da su uticaji hidroelektrane veliki i trajni, posebno zbog toga što se radi u predjelu gdje su antropogeni uticaji malo izraženi, pa će izgradnjom male hidroelektrane prirodno stanje gornjeg toka rijeke Sane biti znatno narušeno, prije svega biće narušene pejzažne i ambijentalne karateristike lokacije.“ Ako su uticaji koji su „veliki i trajni“ u „prihvatljivim granicama“ za Ministarstvo prostornog uređenja, građevinarstva i ekologije ovim putem poručujemo da se prestanu baviti tim poslom, jer očigledno ne razumiju značenje riječi „veliki i trajni“ niti samu problematiku koja se odnosi na projekat izgradnje hidroelektrane Medna.
Ministarstvo: Pero Bukejlović je potpisao dodjelu te koncesije. Pitanje za Koaliciju: “Da li su ikad podnijeli tužbu ili bar javno prozvali potpisnika ove odluke, Peru Bukejlovića?”.
Koalicija za Sanu: Bezbroj puta smo javno prozvali Peru Bukejlovića. Istovremeno, prozivamo i Vas ministrice Golić, obzirom da ste Vi odobrili Studiju uticaja i izdali Ekološku dozvolu i Djelimično rješenje za građenje ispred Ministarstva, iako smo Vam dali bezbroj razloga da to ne učinite. Izdana koncesija ne znači da je projekat dobar i da se odmah izdaje ekološka i građevinska dozvola, već bi Vaše ministarstvo trebalo da sagledate sve aspekte, a onda izdaje dozvole.
Ministarstvo: Ministarstvo je vodilo računa o zaštiti životne sredine, ali i o pravu građana u gornjem toku rijeke Sane na održiv razvoj područja u kom žive.
Koalicija za Sanu: Lokalno stanovništvo već duže od godinu dana trpi negativne posljedice izgradnje hidroelektrane Medna. Nemaju pitku vodu, urušavaju im se objekti za vrijeme miniranja brda zbog derivacionog tunela, putevi su im uništeni i to sve nakon što su dva puta donosili jednoglasnu odluku na Skupštini Opštine Ribnik da su protiv ovog projekta. Istovremeno inicijativa za proglašenje Parka prirodne gornjeg toka rijeke Sane koju smo pokrenuli 2012. godine stoji u ladici Vašeg ministarstva bez obrazloženja.
Foto: Jan Pirnat
Ministarstvo: Da li Koalicija za Sanu smatra da Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske, kao važan dio pravnog sistema, ne treba da postupa po pravosnažnim odlukama pravosudnih institucija, nego da vodi u bezvlašće?
Koalicija za Sanu: Preispitate izdane dozvole i sagledate negativan uticaj hidroeletrane “Medna” iako postoji koncesioni ugovor. To nije bezvlašće, nego upravo vršenje Vaše dužnosti. Priznajte da ste uništili Sanu i dajte ostavku ili uradite nešto da se ovaj zločin zaustavi. Mi nećemo stati i istrajaćemo da svi koji su za ovaj zločin zasluženi odgovaraju pred pravdom i narodom.
Podsjetimo da je u subotu održan protestni izlet na Sani gdje je preko 200 kajakaša i ekologa sa izvora Sane poručilo da ne odustaju od borbe. Protest je održan protiv hidroelektrane ,,Medna” koja je već u izgradnji. Izvođač radova je austrijsko-njemačka firma Kelag. Sana je jedna od posljednjih rijeka u Evropi u kojoj živi mladica, važna vrsta ribe koja je globalno pred izumiranjem.
,,Mi nećemo odustati od Sane i naše borbe protiv Kelaga”, izjavila je Nataša Crnković iz Centra za životnu sredinu – organizacije koja se više od sedam godina zajedno sa još 22 organizacije okupljenih u Koaliciji za Sanu bori protiv izgradnje ove hidroelektrane. „Tražimo od ministrice Golić da preispita odluke Ministarstva i zaustavi jedan od najgorih projekata u Republici Srpskoj“, naglašava Nataša.
Ljudi iz Bosne i Hercegovine, Njemačke, Austrije, Slovenije, Italije i Hrvatske su učestvovali na protestu, zajedno sa velikim brojem lokalnog stanovništa. ,,99% lokalnog stanovništva se protivi izgradnji hidroelektrane, međutim, naše mišljenje su do sada svi nadležni ignorisali”, kaže Ljubomir Lisica, ugroženi stanovnik Landeka, sela uz rijeku Sanu, koji više od godina dana trpe negativne posljedice izgradnje hidroelektrane.
Prema istraživanju Riverwatcha, u Austriji se oko 45 miliona evra uložilo u oporavak rijeka u kojoj stanuju mladice od 1999. godine. Tu se ubraja uklanjanje obaloutvrda i ostalih stranih prepreka u cilju obezbjeđivanja većeg prostora za rijeke.
,,Ono što Kelag čini mladici je sramotno. Ni u Njemačkoj niti u Austriji se ne bi uspjeli izvući iz ovoga”, izjavio je Ulrich Eichlemann iz organizacije Riverwatch i koordinator kampanje ,,Sačuvajmo plavo srce Evrope”.
“Bosna i Hercegovina ima najnevjerovatnije rijeke u Evropi. Rijeke kao što su Sana, Una i Neretva su jedinstvene. Ribari, kajakaši, ekolozi – mi svi trebamo da ujedinimo snage i da zaustavimo ovu navalu hidroelektrana ovdje i na čitavom Balkanskom poluostrvu” rekao je Rok Rozman, organizator Balkan Rivers Tour.
Foto: Jan Pirnat
Kajakaši iz Evrope pod sloganom „Sačuvajmo rijeke Balkana – zaustavimo navalu brana“ došli su na Sanu u subotu, 23.4. što je bila osma rijeka na kojoj su veslali od kako su krenuli 16.4. sa Save Bohinjke. Cilj Balkanske turneje kroz rijeke je da se aktuelizuje važnost rijeka i njihova ugroženost hidroelektranama. Na čelu sa bivšim olimpijcem Rok Rozmanom i osnivačem Leeway Collective, kajakaši iz Evrope će veslati na 18 rijeka u šest balkanskih zemalja. Tura se završava 20. maja na rijeci Vjosa u Albaniji.
Povodom Dana planete Zemlje, 22. aprila, i u sklopu Balkanske turneje kroz rijeke, Koalicija za Sanu je organizovala šestu godinu zaredom protestni izlet na izvorima Sane u subotu, 23.4.2016. godine.
Koalicija ovim izletom apeluje da se izvori Sane trebaju očuvati, uprkos početoj izgradnji hidroelektrane „Medna“ koja prijeti da ugrozi jedano od najljepših prirodnih naslijeđa naše zemlje.
Protestni izlet je bio osiguran uz podršku Gorske službe spasavanja Banja Luka, koja je obezbijedila sigurnost za sve učesnike.
Da podsjetimo, investitor “LSB Elektrane” iz Banjaluke pod okriljem “Interenergo” d.o.o. Ljubljana vlasništva Kelag International (Austrija), pokušava da izgradi malu hidroelektranu “Medna” na samim izvorima rijeke Sane. Koalicija za Sanu je izradila Studiju ekonomske opravdanosti i tako dokazala neisplativost ovog projekta i negativan finansijski efekat po budžet opštine i Republike Srpske u iznosu od 1.055.988 KM.
Nakon sedam godina borbe i pored izgradnje hidroelektrane koja je u toku, nije kasno da se sačuva Sana. Zato ovim putem poručujemo da „Ne odustajemo od Sane!“.
Vezan tekst:
Buka intervju: Borba za Sanu je borba za NAŠE prirodno blago i NAŠE prirodno nasljeđe