Izuzetno nalazište fosila u suhim travnjacima australskog kontinenta, poznato kao McGraths Flat, zaista je Lagerstätte koji ne prestaje davati nova otkrića.
Samo nekoliko godina nakon što su paleontolozi otkrili bogatstvo izvanredno očuvanih fosila, sada su opisali potpuno novu vrstu ribe koja je živjela i uginula tokom miocena, prije 15 miliona godina.
Ova riba je toliko savršeno očuvana da je tim paleontologa, predvođen Matthewom McCurryjem iz Istraživačkog instituta Australskog muzeja, uspio odrediti njenu boju. Čak su mogli vidjeti i posljednji obrok barem jednog primjerka – ostaci hrane još su bili u njegovom stomaku nakon miliona godina zarobljenih u željezom bogatim stijenama fosilnog ležišta.
Riba je dobila ime Ferruaspis brocksi, po paleontologu Jochenu Brocksu s Australskog nacionalnog univerziteta, koji je otkrio nekoliko primjeraka fosilizirane ribe u McGraths Flatu, piše Science Alert.
“Ova mala riba jedan je od najljepših fosila koje sam pronašao u McGraths Flatu, a otkriće prvog kralježnjaka među obilnim fosilima biljaka i insekata bilo je pravo iznenađenje”, kaže Brocks. “Ovo otkriće otvara nove puteve za razumijevanje evolucijske historije australskih slatkovodnih riba i drevnih ekosistema.”
Fosilizacija je intenzivan proces koji često uključuje pritisak i toplinu – nije blag ni prema kostima, a kamoli prema mekim tkivima. Vrlo je rijetko da organizam nakon smrti bude fosiliziran, a još rjeđe da meka tkiva prežive. Nalazišta fosila u kojima su očuvani čak i najsitniji detalji mekog tkiva poznata su kao Lagerstätten.
McGraths Flat je jedno takvo Lagerstätte – formacija stijene bogate željezom, poznate kao goetit, u kojoj su fosili tako precizno očuvani da su vidljive i strukture manje od jedne ćelije. Upravo u ovom ležištu Brocks je pronašao nekoliko prelijepih riba vrste koja nikada ranije nije bila viđena, iz porodice slatkovodnih smuđeva, koja do sada nije bila pronađena kao fosil u Australiji.
“Otkriće 15 miliona godina starog fosila slatkovodne ribe pruža nam jedinstvenu priliku da razumijemo drevne ekosisteme Australije i evoluciju njenih ribljih vrsta”, objašnjava McCurry.
“Ovaj fosil pripada porodici Osmeriformes – raznovrsnoj grupi ribljih vrsta u Australiji, koja uključuje vrste poput australskog grejlinga i australskog smuđa. Ali, bez fosila, bilo nam je teško utvrditi kada je ta grupa stigla u Australiju i jesu li se vremenom mijenjale.”
Zahvaljujući izvanrednoj očuvanosti fosilnih primjeraka, istraživači su mogli donijeti zaključke o načinu života ove ribe. F. brocksi bila je oportunistički predator koji se uglavnom hranio beskralježnjacima; u njenom stomaku pronađeni su ostaci krila insekata i dio školjke dvoklopke.