Priča koja će razvedriti svakog artističkog tipa i štrebera frustriranog zbog činjenice da su lepim ženama sportisti najčešće privlačniji od umetnika jeste priča o Arturu Mileru i Merilin Monro. Najseksepilnija žena svog vremena i, po mnogima, najlepša u celom dvadesetom stoleću, ostavlja sveameričku sportsku ikonu (Džoa di Mađa), čoveka prema kome, kako se kaže u znamenitoj pesmi iz filma “Diplomac”, gleda cela nacija i udaje se za jednog — pisca! Te 1965, međutim, u leto koje nas ovde zanima, Merilin Monro je već tri godine mrtva. Artur Miler, naš junak, bliži se pedesetom rođendanu (rođen je 17. oktobra 1915. u Njujorku od roditelja poljsko-jevrejskog porekla).
Šesnaest godina ranije već se upisao u istoriju književnosti. Njegova drama “Smrt trgovačkog putnika” je 1949. bila prva u istoriji koja je osvojila i nagradu njujorških pozorišnih kritičara, i Pulicerovu nagradu, i nagradu Toni. Dramska priča o Viliju Lomanu, po mnogima, najbolji je američki pozorišni komad napisan nakon Drugog svetskog rata, neprevaziđen zapravo do dana današnjeg. Tragedija o malom čoveku koga je posleratni gubitak posla do te mere uništio da jedini izlaz pronalazi u samoubistvu i u nadi da će novac od osiguranja pomoći njegovoj porodici, ima zapravo sasvim transparentnu aktualnost i u masi tranzicijskih društava danas i ovde.
Koliko god ovaj komad bio uronjen u američku stvarnost i svojevrsnu američku mitologiju svakodnevice, toliko je također u stanju preći geografske i vremenske barijere. Potvrđuje to i prošlogodišnji film Ašgara Farhadija nagrađen i za scenario u Kanu i Oskarom za najbolji strani film, a koji Milerov siže premešta u Iran.
KONGRES
U leto 1965. godine na Bledu, u tadašnjoj Jugoslaviji, održan je 33. kongres svetskog PEN centra. Bio je to po mnogo čemu istorijski događaj. PEN International, osnovan 1921. godine u Londonu, najslavnije je međunarodno udruženje književnika. Efektan i zgodan akronim sa značenjem (naliv)pera udružuje pesnike, esejiste i noveliste.
Prvi predsednik PEN-a bio je Džon Golsvordi, a među prvim članovima su bili Džozef Konrad, Džordž Bernard Šo i Herbert Džordž Vels. Mada osnovan u anglosaksonskom svetu i mada primarno fokusiran na Zapad, PEN je ipak programski kosmopolitska organizacija. Imajući u vidu da je osnovan tek koju godinu nakon Oktobarske revolucije, u vreme kad je među umetnicima i inteligencijom na Zapadu komunizam bio i pomodan i popularan, PEN nikad nije bio lišen političke dimenzije, a naročito nakon što sa završetkom Drugog svetskog rata započne Hladni rat. …
CEO TEKST MUHAREMA BAZDULJA ČITAJTE U 300. BROJU NEDELJNIKA KOJI JE NA KIOSCIMA OD 12. OKTOBRA.