BANJALUKA – Zaduženost stanovništva Republike Srpske nastavila je da raste, a svaki građanin na kraju prvog kvartala ove godine dugovao je 3.292 marke, odnosno za 43 KM više u odnosu na kraj 2021. godine.
U najnovijem izvještaju o stanju u bankarskom sistemu koji je objavila Agencija za bankarstvo RS navedeno je da je ukupna zaduženost stanovnika kod banaka, mikrokreditnih organizacija i lizing kuća na kraju marta ove godine iznosila 3,7 milijardi maraka, dok je na kraju 2021. godine ukupna zaduženost po navedenim sektorima iznosila 3,6 milijardi maraka.
Imajući u vidu da je prema posljednjoj objavi Zavoda za statistiku RS u Srpskoj 1,13 miliona stanovnika, to znači da je zaduženost po glavi stanovnika na kraju marta ove godine iznosila 3.292 marke, dok je na kraju prošle godine iznosila 3.249 KM.
Najveći dio duga opada na banke koje su stanovništvu plasirale 2,8 milijardi maraka i veći je za 42,2 miliona KM u odnosu na kraj prošle godine. Ukupni krediti u mikrokreditnim organizacijama iznosili su 409,7 miliona maraka i veći su za 10,5 miliona KM.
Zanimljivo, i štednja građana u Srpskoj na kraju marta ove godine iznosila je 3,7 milijardi KM, uključujući i tekuće račune i manja je za 319,8 miliona KM u odnosu na kraj 2021. godine.
Prema podacima navedenim u izvještaju, oročena štednja čini 71,9 odsto ukupne štednje i manja je za 151,4 miliona KM, dok štednja po viđenju bez tekućih računa stanovništva čini 28,1 odsto ukupne štednje stanovništva i manja je za 83,7 miliona KM u odnosu na kraj prošle godine. Tekući računi su manji za 84,7 miliona KM.
Predstavnici radnika u RS ističu da je tužno i žalosno što se građani zadužuju i da bi pokrili osnovne životne troškove.
“Očekivali smo da će doći do rasta zaduženosti u ovoj godini, jer radnici su u takvoj situaciji da primanja nisu nešto značajno povećana, bar u realnom sektoru, a sve je poskupjelo i prinuđeni su da dižu kredite da bi platili račune. To su krediti sa ogromnim kamatama i već unaprijed potrošen novac. Teško se preživljava”, upozorila je predsjednica Sindikata radnika građevinarstva i stambeno-komunalne djelatnosti RS Dragana Vrabičić.
Podsjetila je da iz mjeseca u mjesec statistika pokazuje da radnici u građevinarstvu imaju najnižu prosječnu platu u Srpskoj, iako poslodavci tvrde drugačije.
Ekonomista Zoran Pavlović rekao je za “Glas Srpske” da je situacija takva da se građani moraju zaduživati da bi izmirivali obaveze.
“Nadaćemo se nekim uštedama da bismo pozajmljeni novac mogli vratiti. Kada je riječ o iznosu štednje, postoji grupa ljudi sa većim novčanim iznosima koji ne namjeravaju da investiraju i oni koji novac čuvaju za ne daj bože. Kada bismo uporedili broj onih koji štede i onih koji se zadužuju, vidjeli bismo da je najveći broj građana ušao u dugove”, rekao je Pavlović.
Poslovanje banaka
Prema podacima navedenim u izvještaju Agencije za bankarstvo RS, finansijski rezultat koji su banke ostvarile u prvom kvartalu 2022. godine je pozitivan i iznosio je 38,5 miliona KM.
“U odnosu na prvi kvartal 2021. godine veći je za sedam miliona KM. Sedam banaka iskazalo je neto dobit u ukupnom iznosu od 38,7 miliona KM, dok je jedna banka iskazala neto gubitak u iznosu od 200.000 maraka”, navedeno je u izvještaju.