Bosna i Hercegovina 2023. godine istorijski suvereno prikuplja najviše poreza, pokazuju zvanične statistike. Istovremeno suočavamo se sa dramatičnim padom životnog standarda građana ove zemlje.
Nakon što je UIO
izvršila povrat PDV-a privredi u iznosu od 1 milijardu i 984 miliona KM, neto prikupljeni prihodi koji su otišli
u raspodjelu korisnicima u periodu januar-novembar 2023. godine, a to su
država, entiteti i Brčko distrikt, iznosili su 7 milijardi i 743 miliona KM i veći
su za 557 miliona KM u odnosu na prihode koje su sa Jedinstvenog računa
korisnici dobili u istom periodu 2022. godine.
Za finansiranje
državnih institucija u periodu januar-novembar 2023. godine raspoređen je iznos
od 937 miliona KM. Višak prikupljenih prihoda od indirektnih poreza završio je
na računima entiteta i Brčko distrikta. Tako je Federacija BiH dobila 4
milijarde i 198 miliona KM, Republika Srpska 2 milijarde i 314 miliona KM, i
Distrikt Brčko 234 miliona KM.
Po osnovu posebne putarine za izgradnju autocesta i izgradnju i rekonstrukciju drugih cesta (0,25 KM), Federacija BiH je dobila dodatnih 206 miliona KM, Republika Srpska 136 miliona KM i Distrikt Brčko 6,9 miliona KM.
Naplata poreza od strane države iskupljuje se ogromnim padom životnog standarda stanovništva Bosne i Hercegovine. Ovaj pad ove godine traži novo dno, jer cijene, čini se, nezaustavljivo rastu. Padovi koje smo imali u vrijeme globalne finansijske krize ili covida bili su ništa u poređenju sa današnjim.
Prihodi domaćeg stanovništva i dalje su narušeni izuzetno visokom inflacijom. Međutim, teret inflacije uglavnom pada na obične građane i potrošače a ne na državu. Ili entitete nebitno. Očigledno je da se povećani troškovi inflacijom prenose na kupce i potrošače.
Dakle na jednoj strani imamo državu koja ubire nikad više novca, obaraju se prihodovni rekordi, dok sa druge strane imamo građane čiji prihodi sve manje pokrivaju potrošačku korpu, dešava se sve veći pad životnog standarda.
Je li to realnost u kojoj živimo?
“Jeste. To je prva informacija. Druga je da je nevjerovatno koji nivo rastrošnosti vlasti u BiH sebi čine kao zadovoljstvo – od novih automobila , enormnog trošenja, namještenih tendera do plaćanja nevjerovatnih investicija koje su potpuno besmislene ili beskorisne, kao što je skijalište Igrište iznad Vlasenice. Dakle ulaganja su takva da su po definiciji nerpofitna ekstremno skupa i po očekivanjima u budućnosti bez stvarne koristi po građane” izjavio je ranije za BUKU ekonomista Zoran Pavlović.
On je dodao da vlast nije ništa uradila da barem “kozmetički” radi na amotrizaciji učinaka inflacije.
“Nema ničega, ni kozmetike. Njih ništa ne interesuje. Ako pogledate čime se naši političari bave i koji je stepen njihov korisnosti po građane i lakšeg života – sa jedne strane neracionalni troškovi, bahaćenje a građani? Ja ne mogu da shvatim da građani nemaju spremnost za revolt. Moje promišljanje je da je takav razvoj neoliberalnog koncepta gdje smo mi svako od nas samo potrošači i radnici a da nemamo pravo na druženje, socijalni razvoj, okupljanja oko zajedničkih tema, jer svako okupljanje predstavlja potencijalnu opasnost za političare. To je situacija u kojoj trenutno živimo a što nemamo otpor građana na to sve, to se moramo zapitati, jesmo li ubijeni mentalni, psihički, ili je u pitanju nešto drugo?!” kazao nam je Pavlović nedavno.
Država je odustala od pomoći svojim građanima. Ostaće zabilježeno da je BiH kao vjerovatno jedina zemlja a sigurno među rijetkima u svijetu koja ama baš ništa nije uradila da ograniči inflaciju i odrekne se dijela prihoda u korist poboljšanja standarda građana. Jer nešto drugo trenutno je važnije od sve očiglednijeg siromaštva građana i sve bogatijih političara. Takav život trenutno živimo.