Vijeće za zaštitu vitalnog interesa Ustavnog suda Republike Srpske utvrdilo je da Zakonom o referendumu i građanskoj inicijativi i Izbornim zakonom Republike Srpske nisu povrijeđeni vitalni nacionalni interesi konstitutivnog bošnjačkog naroda.
U odluci koja se odnosi na Zakon o referendumu i građanskoj inicijativi, Vijeće je utvrdilo da su odredbe o multietničkom sastavu organa za sprovođenje izbora, odnosno referenduma i o srazmjernoj zastupljenosti političkih stranaka jednako obavezujuće i da se njima ne stvara bilo koji oblik nejednakih prava konstitutivnih naroda, saopšteno je iz Ustavnog suda Republike Srpske.
Pretpostavka podnosioca zahtjeva za zaštitu vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda da političke stranke u čijem radu učestvuju Bošnjaci neće ostvariti po njima željenu optimalnu zastupljenost u skupštinama koje raspisuju referendum ne mogu se, po shvatanju Vijeća, dovesti u neposrednu vezu sa Ustavom zajemčenim institutom zaštite vitalnog nacionalnog interesa konstitutivnih naroda.
Vijeće je ocijenilo da se osporenom odredbom ovoga zakona, kojom je normirano pitanje ličnog glasanja u inostranstvu, ne povređuje vitalni interes jednakog prava bošnjačkog naroda u procesu donošenja odluka, niti da se bošnjački narod dovodi u neravnopravan položaj prema drugim konstitutivnim narodima.
Ocijenjeno je da su svi konstitutivni narodi i ostali u jednakom položaju u odnosu na pomenutu odredbu zakona, te da se njome nijednom pripadniku bošnjačkog naroda koji je upisan u glasački, odnosno birački spisak ne uskraćuje pravo glasa.
Vijeće smatra da ostvarenje ovoga prava vrijedi za svakog birača koji je upisan u glasački, odnosno birački spisak, bez obzira kojem narodu ili nacionalnoj manjini pripada.
U odluci koja se odnosi na Izborni zakon Republike Srpske, Vijeće je utvrdilo da osporenom odredbom, kojom je propisano da birač ima pravo da glasa u gradu, odnosno opštini u kojoj je imao prebivalište 1991. godine, lica bošnjačke nacionalnosti nisu stavljena u neravnopravan položaj čime se obezbjeđuje proporcionalna zastupljenost konstitutivnih naroda na osnovu popisa iz 1991. godine.
Vijeće je ocijenilo da činjenica što zakon ne sadrži pojam “popisa iz 1991. godine” već “posljednjeg popisa stanovništva” ne može biti predmet postupka zaštite vitalnog nacionalnog interesa.
Osporeni zakon se, smatra Vijeće, jednako odnosi na sve građane Republike Srpske, te nijedan konstitutivni narod njegovim propisivanjem nije doveden u neravnopravan položaj u uživanju ustavne garancije kojoj se ustavno uređenje temelji na obezbjeđivanju nacionalnih ravnopravnosti i zaštiti vitalnih interesa konstitutivnih naroda.
Ostale navode iz obrazloženja o povredi vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda, Vijeće je ocijenilo paušalnim, budući da ne sadrže pravnu argumentaciju u smislu ustavnih garancija o zaštiti vitalnih nacionalnih interesa i ne mogu se dovesti u vezu sa odredbama kojima su definisani vitalni nacionalni interesi konstitutivnih naroda u Srpskoj.
Zakon o referendum i građanskoj inicijativi i Izborni zakon Republike Srpske Narodna skupština Srpske usvojila je u aprilu, a Klub Bošnjaka u Vijeću naroda pokrenuo je postupak zaštite vitalnog nacionalnog interesa.
Vijeće naroda Republike Srpske ranije nije postiglo dogovor o vetu Kluba Bošnjaka na Izborni zakon Srpske i Zakon o referendumu i građanskoj inicijativi.