Delegacija Tatarstana stigla je jutros u Republiku Srpsku. Predvodi je potpredsjednik Vlade Tatarstana i ministar industrije i trgovine Oleg Кorobčenko, a u Srpskoj će boraviti do četvrtka, 24. jula. Planiran je niz sastanaka sa rukovodstvom Republike Srpske, te Privredni forum u Banjaluci.
Ovo nije prvi susret sa predstavnicima Tatarstana. Podsjećamo, prošle godine reprezentacija Republike Srpske boravila je u Kazanu, gdje je učestvovala na igrama BRIKS-a, što je predsjednik RS Milorad Dodik nazvao “istorijskim događajem” za Republiku Srpsku i “predigrom” za političku i ekonomsku saradnju sa članicama BRIKS-a.
Naime, Tatarstan je od strane ruskog rukovodstva određen kao država unutar Ruske Federacije zadužena za saradnju sa RS.
“Taj sporazum predviđa sve oblike saradnje – od kulturne i obrazovne do turističke. Tatarstan ima poseban status u okviru Ruske Federacije, a u sporazumu koji je zaključen između predsdnika Tatarstana i predsednika Srpske, navedeno je da će saradnja uskoro početi, a ovo je prvi rezultat. Dolazi nam velika delegacija i počinjemo sa konkretnim projektima”, rekao je ministar za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje Republike Srpske Željko Budimir, koji je dočekao delegaciju Tatarstana na aerodromu u Banjaluci.
Dodao je i da su Republika Srpska i Ruska Federacija spremne za saradnju, s ciljem da se dostigne strateški nivo i naveo da “kada je reč o trgovinskim odnosima, i pored sankcija i carina, Ruska Federacija pronalazi prostor za srpsku robu”.
Akcenat će, navodi Budimir, biti na privredi, turizmu i sportu, dodajući da je Tatarstan “lider u proizvodnji petrohemije, ali da proizvode i helikoptere i avione”.
“Tatarstan je jedan od najnaprednijih regiona Rusije u oblasti informacionih tehnologija i primene veštačke inteligencije. Dakle, to nije obična regija u Rusiji – ona ima specijalan status. Za Republiku Srpsku, saradnja sa Tatarstanom može se porediti sa saradnjom sa najrazvijenijom evropskom državom. Ekonomski pokazatelji i prihodi su toliko značajni da bi, čak i kada bismo sarađivali samo sa njima, to bilo sasvim dovoljno za Republiku Srpsku”, istakao je Budimir.
Šta znamo o Tatarstanu?
Republika Tatarstan jedna je od najznačajnijih autonomnih republika Ruske Federacije, smještena u evropskom dijelu zemlje, u okviru Volške federalne oblasti. Glavni i najveći grad je Kazanj – kulturna prijestolnica s bogatom istorijom i snažnim identitetom.
Tatarstan se prostire na površini od 67.847 km² i ima više od 4 miliona stanovnika (prema popisu iz 2021. godine), od čega su 53,6% Tatari, a 40,3% Rusi. Službeni jezici su tatarski i ruski.
Ova regija je ključni energetski centar Rusije – a privreda se temelji na bogatim nalazištima nafte i snažnoj petrohemijskoj industriji. Geografski, smještena je između rijeka Volge i Kame, na oko 800 kilometara istočno od Moskve, a na istoku graniči s Uralom.
Istorija Tatarstana seže daleko u prošlost – još u 10. vijeku, Volška Bugarska, država koja je postojala na ovim prostorima, prihvatila je islam (godine 922.), što se i danas svake godine obilježava u gradu Bolgaru. Kasnije su ovim krajevima vladali Zlatna Horda i Kazanski kanat, a tek 1920. godine osnovana je Tatarska Autonomna Sovjetska Socijalistička Republika (Tatar ASSR), koja je 1992. godine postala moderna Republika Tatarstan.
Tatarstan ima značajnu ulogu u povezivanju Rusije s islamskim svijetom, balansirajući između vanjskopolitičkih ciljeva Moskve i lokalnih aspiracija za međunarodnim priznanjem. Danas su vodeće javne ličnosti predsjednik Rustam Minihanov, muftija Kamil Samigullin i mitropolit Kiril Nakonečni.
Naziv „Tatarstan“ dolazi od etničkog imena Tatari i perzijanskog sufiksa -stan koji znači „zemlja“. Tokom sovjetske ere, uz naziv „Tatar ASSR“, koristio se i naziv „Tatariya“, koji se ponekad i danas može čuti.
Velika većina Tatara su muslimani, konkretno sunitski muslimani hanefijskog pravca. Islam su Tatari (tačnije njihovi preci – Volški Bugari) prihvatili još 922. godine, što ih čini jednim od najstarijih muslimanskih naroda u Evropi.
Tatari su etnički turkijskog porijekla i imaju snažne kulturne veze s ostalim muslimanskim narodima Srednje Azije.
