Posljednji brod međunarodne flotile pomoći za Gazu zaplijenjen je 42 nautičke milje od obale, dok je više od 400 aktivista uhapšeno. Izrael najavljuje deportaciju putnika, a incident je izazvao oštre međunarodne reakcije i osude.
Poslednji brod u međunarodnoj floti pomoći za Gazu zaplijenjen je na 42 nautičke milje od Gaze, saopštili su organizatori u petak.
Brod je u 6 sati ujutru bio oko 120 km od obale Gaze, prema geolokaciji podijeljenoj na veb-stranici flote.
“Ako se približi, njegov pokušaj ulaska u aktivnu borbenu zonu i probijanja blokade biće spriječen”, saopštilo je u četvrtak izraelsko ministarstvo spoljnih poslova.
Hapšenja aktivista
Više od 400 aktivista na 41 brodu flote uhapšeno je tokom operacije koja je trajala oko dvanaest sati, rekao je izraelski zvaničnik u četvrtak uveče.
“Sigurno su prebačeni u luku Ašdod na obradu izraelske policije”, dodao je pod uslovom anonimnosti.
Flota Global Sumud, čiji su deo političari i aktivisti poput Šveđanke Grete Tunberg, krenula je iz Španije u septembru sa ciljem probijanja izraelske blokade Pojasa Gaze.
Flotila se predstavlja kao “mirna i nenasilna humanitarna misija”.
Čin zastrašivanja
Izrael je u četvrtak ujutru saopštio da će putnici, svi “na sigurnom i zdravi”, biti deportovani u Evropu.
U srijedu uveče izraelska mornarica počela je da presreće brodove nakon što je upozorila posade da ulaze u vode nad kojima Izrael polaže pravo kontrole.
“Čestitam vojnicima i komandantima mornarice koji su svoju misiju tokom Jom Kipura izvršili na najprofesionalniji i najučinkovitiji način”, rekao je izraelski premijer Benjamin Netanjahu u izjavi.
Global Sumud (“otpornost” na arapskom) osudio je “nezakonit napad” u međunarodnim vodama, dok je organizacija za ljudska prava Amnesty International osudila “čin zastrašivanja” koji je sproveo Izrael.
Jedanaest grčkih učesnika flotile započelo je štrajk glađu u znak protesta protiv svog “nezakonitog pritvora”, prema riječima organizatora flotile.
Islamistički pokret Hamas, čiji je napad na Izrael 7. oktobra 2023. izazvao rat u Pojasu Gaze, nazvao je presretanje “piratskim zločinom”.
Međunarodne reakcije
Događaj je izazvao oštre reakcije nekih zemalja, uključujući Tursku, koja je optužila Izrael za “teroristički čin”.
Kolumbijski predsjednik Gustavo Petro najavio je protjerivanje izraelske diplomatske delegacije iz svoje zemlje. Italija i Španija poslale su vojne brodove da prate flotilu na dijelu njenog puta nakon “napada dronovima” u noći sa 23. na 24. septembar, koje su osudile UN i Evropska unija.
Španski tužilac pokrenuo je istragu o mogućim kršenjima ljudskih prava sa sumnjom na zločine protiv čovječnosti.
U junu i julu izraelska mornarica već je zaplijenila dvije jedrilice koje su se uputile prema Gazi, na kojima su, između ostalih, bile Greta Tunberg i francuska poslanica palestinskog porijekla u Evropskom parlamentu Rima Hasan. Oba broda su iskrcana u Izraelu, a zatim proterana.