Narodna skupština Republike Srpske na današnjoj sjednici razmatra prijedlog kojim se poništava set zaključaka usvojenih u decembru prošle godine, a koji su se odnosili na osporavanje nadležnosti pravosudnih institucija Bosne i Hercegovine.
Riječ je o dokumentima koje je entitetski parlament, pod snažnim političkim utjecajem vlasti Milorada Dodika, tada donio s ciljem delegitimizacije Suda BiH, Tužilaštva BiH i Visokog sudskog i tužilačkog vijeća.
Na dnevnom redu sjednice, pod trećom tačkom, nalazi se “Prijedlog zaključka o stavljanju van snage zaključaka donesenih u decembru 2024. godine”. Time vlast u Republici Srpskoj faktički odustaje od politike otvorenog sukoba s institucijama pravosuđa BiH, koja je obilježila kraj prošle i početak ove godine.
Zaključci koji se sada povlače sadržavali su tvrdnje da su Sud BiH, Tužilaštvo BiH i VSTV “neustavne institucije koje je nametnuo visoki predstavnik suprotno Ustavu BiH”. Ti dokumenti bili su osnov za političku kampanju vlasti u Banjoj Luci protiv državnih institucija i visokog predstavnika Christiana Schmidta.
Tada je NSRS tvrdila i da Sud i Tužilaštvo BiH vode “politički montirane procese protiv predstavnika Republike Srpske”, zahtijevajući njihovu obustavu. Uz to, Skupština je poručila da “evropski pravni standardi ne dopuštaju degradirajuće sudske procese protiv osoba narušenog zdravlja”, pozivajući predsjednika RS i direktora Službenog glasnika da se ne odazivaju pozivima Suda BiH dok se Dodik, koji je bio optužen pred Sudom BiH, ne oporavi.
Poništavaju se i zaključci kojima su predstavnici RS u zajedničkim institucijama BiH pozivani da obustave odlučivanje na državnom nivou “dok EU ne obezbijedi pravične uslove suđenja”, te oni u kojima se Tužilaštvo BiH optuživalo za “atak na ustavni poredak BiH” i “miješanje u rad Narodne skupštine RS”.
Zaključci su uključivali i inicijativu za izmjene Krivičnog zakonika RS, kojima bi se uvelo krivično djelo “nepoštovanja odluka institucija Republike Srpske” — što je izazvalo oštre reakcije međunarodne zajednice i opozicije.
Današnja odluka, stoga, predstavlja povlačenje vlasti RS iz otvorenog institucionalnog sukoba sa državnim pravosuđem, ali i svojevrsno priznanje da su zaključci iz decembra bili politički i pravno neodrživi.
Poslanik PDP-a Igor Crnadak jutros je na društvenim mrežama objavio fotografiju dnevnog reda, nazvavši današnji dan “istorijskim”, jer, kako je naveo, “Skupština praktično konstatuje da Dodik više nije predsjednik RS”. Njegova izjava odnosi se i na drugu tačku sjednice, koja se tiče izbora vršioca dužnosti predsjednika Republike Srpske nakon isteka Dodikovog mandata.
Treća tačka, povlačenje zaključaka o “urušavanju ustavnog poretka BiH”, označava kraj jedne faze Dodikove politike stalne konfrontacije sa institucijama države i međunarodnom zajednicom.