foto BUKA
Lideru najjače političke partije u Republici Srpskoj i
predsjedniku Republike Srpske Miloradu Dodiku mnoge stvari ne idu od ruke:
zaduženja sve veća, sankcije sve češće, ali ima stvari u kojima je dobar.
Mobilizacija glasačkog tijela, uposlenih u javnoj upravi i instrumentalizacija
društvenih grupa poput boračke organizacije.
Borci su više puta „spašavali Dodika“ i izvodili perfomanse,
a svaki put nakon mobilizacije boraca nije bila jača Republika Srpska već
Milorad Dodik. Koristeći borce Dodik je više puta demonstrirao svoju političku
moć. Tako je bilo i prošle godine u aprilu kada je BORS na Trgu Krajine organizovao skup
protiv odluka visokog predstavnika u BiH Kristijana Šmita u vezi sa Zakonom o
nepokretnoj imovini.
Borci
su i u prošli petak, kao i u danima prije i poslije, još jednom stali u odbranu
aktuelne vlasti u Republici Srpskoj. Krovna organizacija pozvala je na
proteste, a odbrana Dodika nastavljena je i putem saopštenja. Naime,
komentarišući proteste „Granica postoji“, organizavane u četiri opštine u
Republici Srpskoj na entitetskoj liniji, narodni poslanik Nebojša Vukanović
rekao je da „se dezerteri i ratni
profiteri spremaju da prvi put dođu na nekadašnju prvu liniju, osim kad su švercovali
cigarete, naftu i kafu.“
Ova
izjava je naljutila dio boračke populacije, a najviše je zasmetala Boračkoj
organizaciji Bijeljina koja je javnosti poslala i saopštenje.
„Šta
si ti radio u svom životu osim što napadaš i blatiš Srbe? Ko tebe plaća, čiji
si ti poltron, plaćenik, ulizica i potrčko? Koja nam ti gospodine Vukanoviću
rješenja nudiš: da postanemo protektorat uz vaskrsnuće novog Benjamina Kalaja,
da uđemo u unitarnu BiH i da se svi poturčimo ili da Srpsku proglasimo za
monarhiju, a tebe za Kralja sa neograničenim ovlašćenjima“, naveli su iz
Boračke organizacije Bijeljina.
Pozivanje
na proteste, sam dolazak, ali i politički obračuni otvaraju pitanja
nepristrasnosti organizacije koja bi trebalo da bude nestranačka organizacija.
U članu 3 Statuta BORS-a navedeno je da je to „nestranačka organizacija čije se
organizovanje, programski ciljevi i djelovanje zasnivaju na demokratskim
principima.“ No, u praksi to i nije baš tako.
Politička analitičarka Tanja Topić kaže da se o vezi politike,
vlasti i boračkih organizacija treba posmatrati ne kao veza cijele boračke
populacije s vlastima već rukovodstva takvih organizacija.
„Koje je uvijek po pravilu produžena ruka politike. To rukovodstvo
bira politika i logično je da ovo udruženje stoji na raspolaganju onima koji su
na vlasti. I tom rukovodstvu je puno bolje nego većini pripadnika ove
populacije. Veza sa vlastima nije prirodna, ali je uslovljena pragmatičnim
političkim pristupom prema populaciji koja ima sigurnu podršku većine
stanovništva čime se osigurava baza glasača“, kaže Topić za Buku.
Šoja: Uloga politiziranih
srpskih boraca u procesu siromašenja društva je sramotna
Bivši diplomata Slobodan Šoja za Buku komentariše da svi
borci koji su se istinski borili za bilo koju ideju, na bilo kojoj strani, nisu
se sigurno uspjeli izboriti ni za šta.
„Njih su lažni borci uspjeli marginalizovati i sklopiti
prećutni pakt sa vlastodršcima da Bosna i Hercegovina, ili Republika Srpska,
svejedno, postane ono protiv čega su se svi pravi borci istinski borili kroz
cijelu istoriju: borili su se protiv korumpirane države nepravde i uništenog
društva u kojoj su nemoralni i besmisleni ljudi građani prvog reda“, smatra
Šoja.
Najbolji svjedok, dodaje, gdje se nalazi Republika Srpska su devedeset
posto istinskih boraca koji se jedva uspijevaju prehraniti, ukoliko dosad nisu umrli
zbog neimaštine i razočaranja ili se ubili.
„Eto, toliko im je dobro da ne može bolje. Uloga politiziranih
srpskih boraca i njihovih udruženja, koji predstavljaju veliku manjinu u
ukupnom korpusu svih boraca, u ovom procesu ubijanja i siromašenja društva je
ogromna i sramotna. Oni će ostati upamćeni kao prljavi oslonac korumpiranoj
vlasti u procesu kulturološkog urušavanja i pljačkanja Republike Srpske. Vlast
je našla savršenu formulu da u boračkim organizacijama bliskim vlasti nađe
otvorenu i glasnu podršku, održavavajući privid da se borci Republike Srpske i
dalje bore za Republiku Srpsku koju tobože velike sile, one koje su ne bez
razloga stvorile Republiku Srpsku, žele ukinuti. Nikad je oni neće ukinuti,
Republika Srpska će se sama urušiti usljed vulkanske eksplozije kriminala i
lopovluka, pohlepe i sebičnosti, amaterizma i neodgovornosti“, smatra Šoja.
Borci „upotrebljeni po
službenoj dužnosti“
Radan Ostojić, predsjednik BORS-a je uoči protesta na
entitetskim linijama pozvao bivše borce da pruže podršku predsjedniku entiteta,
a poziv je kasnije obrazložio odbranom institucije predsjednika, a ne
individue. Neki borci, doduše malobrojni, došli su na entitetske linije, a
pitanje je da li su oni zloupotrebljeni.
„Ne mislim da je „zloupotrebljeni“ najpreciznija riječ. Bolje
je kazati da su oni „upotrebljeni po službenoj dužnosti“ jer su oni dobrovoljno
pristali djelovati u službi vlasti. Zbog bliskosti s vlastima, godinama imaju
dovoljno materijalne i druge koristi, pa je njihova dužnost da se pojave bilo
gdje kad im vlast namigne jer to vlast očekuje. Kao i svi oni koji su izašli na
lažne proteste, svi oni su samo prljava vojska beskičmenjaka koji već dugo
uživaju u dobro plaćenim privilegijama. Najmanje što mogu uraditi je da se s
vremena na vrijeme okupe u ime jedne partije i jednog čovjeka da bi branili
interese i te partije i tog čovjeka“, smatra Šoja.
Dodaje da takvi ne brane Republiku Srpsku već samo udaraju
pečat na njen očajan položaj.
Tanja Topić kaže da je u posljednjem primjeru sve rađeno po
dobrop poznatom receptu: dovoljno je proteste smjestiti u okvir prema kojem je
etnička grupacija ugrožena i vi ste ih mobilisali za ispunjenje političkih
ciljeva.
„Samo njihovo sudjelovanje u odbrani zbog ugroženosti je
igranje na kartu emocije. I tu čitamo rukopis manipulacije i zloupotrebe. Samim
tim jer su i njihov položaj i uslovi u kojima danas žive kao i
“zasluge” za doprinos u proteklom ratu podređeni višim političkim ciljevima
i reinkarnaciji patriotskih osjećaja“, smatra Topić.
Matrica na kojoj su mobilisani u političke svrhe prikriva
njihove stvarne potrebe, životne uslove i brigu društva o njima.
Reagovanje bijeljinskog ogranka BORS-a u kojem se vrijeđa
narodni poslanik je, smatra Topić, očit primjer da rukodsstvo boračkih
organizacija pokušava pobjeći sa margina na koje ih je vlast gurnula.
„Svrstavanje na stranu jedne političke opcije, vrijeđanje i
omalovažavanje nekih drugih političara i to vokabularom politike na čiju stranu
su se svrstali treba razumijeti samo na jedan način – boračke organizacije su
politički akter, u našim uslovima vrlo jasno opredijeljeni na jednoj strani“,
kaže Topić za Buku.
Šoja ocjenjuje da nije normalno, ali je sasvim očekivano i
logično, da takve organizacije ulaze u političke sukobe braneći, očito, jednu
političku ličnost i jednu koaliciju. Komentarišući sukob rukovodstva BORS-a sa
Vukanovićem kaže da ti borci Vukanovića optužuju jer ih je on raskrinkao.
„On će, međutim, ostati upamćen kao nesretni i nespretni
borac za moral u politici i za istinski patriotizam koji ne ugrožava nikoga već
oplemenjuje sebe. Mi smo duboko potonuli pa nam ovakav sistem vrijednosti koji
je tako prirodan djeluje neprirodno. Ubijeđen sam da najveći dio boraca
Republike Srpske ima simpatije prema toj glagoljivoj pozitivnoj prznici koji se
bori za pravdu. Ulizice i izdajnici su oni, a ne Vukanović“, kaže Šoja.
Dodaje da borci koji su interesno vezani za jednu partiju ili
lidera partije nisu borci, već sluge koje praveći štetu drugima prave sebi
korist.
„Da neko ne kaže da ne znam o čemu pričam kazaću samo da sam
se svojevremeno kao ambasador BiH u Francuskoj lično uvjerio u njihovu
korumpiranost i sluganstvo. Šteta, imali su Srbi u svojoj istoriji i boljih
boraca“, zaključuje Šoja.