Mary Brunkow, Fred Ramsdell i Shimon Sakaguchi osvojili su Nobelovu nagradu za medicinu za 2025. godinu za svoja otkrića o “perifernoj imunološkoj toleranciji”
Nobelova nagrada za fiziologiju ili medicinu 2025. dodijeljena za otkriće koje objašnjava kako imuni sistem razlikuje “svoje” od “tuđeg”.
Nobelov komitet pri Karolinskom institutu dodijelio je Nobelovu nagradu za fiziologiju ili medicinu za 2025. godinu sljedećim naučnicima:
Mary E. Brunkow
Institute for Systems Biology, Seattle, SAD
Fred Ramsdell
Sonoma Biotherapeutics, San Francisco, SAD
Shimon Sakaguchi
Osaka University, Osaka, Japan
Za otkrića koja se tiču periferne imunološke tolerancije – mehanizma koji sprečava imuni sistem da napadne sopstvena tkiva.
Zašto je ovo važno?
Imuni sistem nas svakodnevno štiti od hiljada mikroba. Međutim, ako nije pravilno regulisan, može početi da napada vlastite organe – što dovodi do autoimunih bolesti.
Zahvaljujući istraživanjima Brunkow, Ramsdella i Sakaguchija, danas znamo da posebna vrsta imunih ćelija – regulatorne T ćelije – djeluju kao čuvari koji sprečavaju napade na sopstvene ćelije.
Ova otkrića su pokrenula potpuno novo polje u imunologiji – periferna tolerancija – i otvorila put za razvoj novih terapija za rak, autoimune bolesti, pa čak i uspješnije transplantacije organa.
Ključni momenti:
- Shimon Sakaguchi otkriva novu vrstu T ćelija koje sprečavaju autoimune bolesti.
- Mary Brunkow i Fred Ramsdell identifikuju gen Foxp3, ključan za razvoj tih ćelija.
- Sakaguchi povezuje Foxp3 s regulatornim T ćelijama – potvrđujući da one čuvaju tijelo od samouništenja.
O dobitnicima:
Mary E. Brunkow (rođena 1961.) – doktorirala na Princetonu, danas radi u Seattleu.
Fred Ramsdell (rođen 1960.) – doktorirao na UCLA-u, danas savjetnik u San Franciscu.
Shimon Sakaguchi (rođen 1951.) – profesor na Univerzitetu u Osaki, Japan.
Iznos nagrade: 11 miliona švedskih kruna, ravnomjerno podijeljenih.