Advokat iz Banjaluke Dario Sandić podnio inicijativa Ustavnom sudu Republike Srpske za utvrđivanje neustavnosti Odluke o poskupljenju struje (Odluke o utvrđivanju tarifnih stavova za korisnike distributivnih sistema u Republici Srpskoj).
“Navedenom odlukom utvrđene su različite cijene električne energije u zavisnosti od mjesečne potrošnje iste. Ovom odlukom dovode se u neravnopravan položaj građani koji troše više električne energije mjesečno od građana koji troše manje električne energije, a u zavisnosti od broja članova porodičnog domaćinstva, područja gdje žive, vrste objekta stanovanja i načina života. Ovakvim postupanjem vrši se diskriminacija građana koji u svom porodičnom domaćinstvu imaju više članova domaćinstva (više djece, žive sa roditeljima, seoska domaćinstva u kojima žive tri generacije) ili koji imaju veću površinu stambenog i drugog prostora (domaćinstva sa višečanim porodicama, seoska domaćinstva u kojima žive tri generacije, seoska domaćinstva sa domaćim životinjama i ekonomskim objektima) od onih gradjana koji nemaju više članova domaćinstva, odnosno od gradjana koji imaju manji stambeni prostor”, stoji u inicijativi.
Dodaje se da građani koji žive u domaćinstvima u kojima je broj članova 3, 4, 5, 6, 7 ili 8 potroše više električne energije od članova domaćinstva u kojima je broj članova 1 ili 2, i to radi zadovoljenja najosnovnijih životnih potreba: ostavljanje hrane u frižidere i zamrzivače, grijanje vode radi kupanja, hlađenje prostorija radi boravka, kuvanje hrane na električnim šporetima, pranje veša u mašinama, sušenje veša u mašinama i sve druge uobičajene kućne i ljudske egzistencijalne potrebe u 21. vijeku.
“Takoše, ovakvim postupanjem diskriminišu se grašani koji žive u sjevernijim krajevima Republike Srpske u odnosu na one građane koji žive na južnom dijelu Republike Srpske, odnosno oni koji žive na većim nadmorskim visinama u odnosu na one koji žive na nižim nadmorskim visinama, npr. Pale, Sokolac, Višegrad, Manjača, Sitnica u odnosu na Trebinje, Ljubinje, itd, obzirom da građani koji žive na sjevernom dijelu RS moraju od oktobra do aprila da koriste električnu energiju za grijanje svog stambenog, ekonomskog i poslovnog prostora, dok stanovnici južnog dijela RS ne moraju da za navedeni period koriste električnu energiju radi grijanja ili dogrijavanja životnog i ekonomskog prostora”, stoji u ovoj inicijativi.
Dodaje da je zabranjeno je imati različitu cijenu za istu vrstu robu, bez obzira na njenu količinu, te se u poslovnom svijetu, odnosno privrednom djelovanju sa uspostavljenom tržišnom keonomijom i zabranjenim monopolom može desiti samo obrnuto – da za robu koju trošite više dobijete odredjene popuste ili maržu, tzv. popust na količinu.
“Ovim se garantuje socijalna pravda i tržišna privreda, a kako je to zagarantovano odredbama člana 5 stav 1 tačka 3 i 5 Ustava Republike Srpske. Odredbama člana 5 Ustava Republike Srpske propisano je da se ustavno uređenje Republike temeljim pored ostalog, na garantovanju i zaštiti ljudskih sloboda i prava u skladu sa medjunarodnim standardima, socijalnoj pravdi, vladavini prava. Ovom Odlukom se krše odredbe člana 5 Ustava jer se ustavno uredjenje temelji na garanciji i zaštiti ljudskih sloboda i prava u skladu sa medjunarodnim standardima, socijalnom pravdom, vladavini prava”, pojašnjava se.
Dodaje se da je Ustavom propisano da su građani ravnopravni u slobodama, pravima i dužnostima, jednaki su pred zakonom i uživaju istu pravnu zaštitu bez obzira na rasu, pol, jezik, nacionalnu pripadnost, vjeroispovjest, socijalno porijeklo, rodjenje, obrazovanje, imovno stanje, političko i drugo uvjerenje, društveni položaj ili drugo lično svojstvo.
“Navedenom Odlukom se krše ove odredbe Ustava jer se ovakvim postupanjem vrši diskriminacija građana koji žive u porodičnim domaćinstvima sa više članova, gradjana koji žive u seoskim domaćinstvima i gradjana koji žive u sjevernijim djelovima Republike Srpske, a iz svih gore iznesenih razloga”, napominje se.