Uprkos velikim organizacionim izazovima koje je u prethodne dvije godine sa sobom nosila realizacija kulturnih događaja u uslovima trajanja pandemije virusa korona, „Banski dvor – Kulturni centar“ je uspješno iznašao način kako da održi kontinuitet organizovanja reprezentativnih programskih sadržaja u vlastitoj produkciji, te sada ustanova sa ponosom može da najavi naš prvi mali jubilej i skorašnje održavanje petog festivalskog izdanja Internacionalnog muzičkog festivala „JESENJA SONATA“. Sa željom da se na festivalskom planu napravi iskorak u produkcijsko-organizacionom i kvalitativnom smislu, ustanova je prema uzoru na sve značajnije kulturne centre u regionu, tokom 2018. godine pokrenula organizaciju nekoliko vlastitih višednevnih kulturnih manifestacija.
„JESENJA SONATA“ je u prethodnom periodu postala regionalno i internacionalno prepoznatljiv festival, dobivši izuzetno pozitivne recenzije od strane muzičke kritike, te veliku podršku publike koja nam je kroz maksimalnu posjećenost svih festivalskih programa, pokazala da se nalazimo na pravom putu i da umjetnička muzika itekako ima svoje posjetioce, ukoliko im se ponudi kvalitet i adekvatna promocija pripremljenog programa.
Zamišljen kao elitni, višednevni muzički događaj, susret vrhunskih muzičkih umjetnika iz zemlje i inostranstva, te svojevrsni nacionalni i internacionalni forum najviših umjetničkih standarda, pred nama je 5. Internacionalni muzički festival „JESENJA SONATA“ koji će od 25. do 29. oktobra u Banskom dvoru i Banjaluci, ugostiti značajna imena umjetničke muzike današnjice.
Iako će festival obuhvatiti koncerete renomiranih muzičkih sastava i izvođača, zahvaljujući menadžerskim aktivnostima ustanove, te podršci pokrovitelja i sponzora, organizator je obezbijedio pristupačnu cijenu festivalske ulaznice za svako koncertno veče koja iznosi 5KM.
-Kroz svoje peto festivalsko izdanje „JESENJA SONATA“ je već postala tradicionalna i prepoznatljiva kulturna manifestacija koja će, uvjereni smo u budućnosti još snažnije stimulisati muzički i kulturni razvoj grada i Republike Srpske, te na radost publike, svake godine tokom oktobra u Banskom dvoru okupljati najznačajnija imena domaće, regionalne i svjetske muzičke scene – istakao je direktor Banskog dvora Mladen Matović.
Festival će se održati u periodu od 25. do 29. oktobra i obuhvatiće pet cjelovečernjih koncerata etabliranih muzičkih umjetnika u velikoj Koncertnoj dvorani Banskog dvora.
Ulaznice za sve festivalske večeri će biti u prodaji od srijede 12. oktobra na biletarnici Banskog dvora, a moći će se kupiti svakim danom, osim vikendom od 12.00 do 18.00 časova.
POKROVITELJI FESTIVALA
Pokrovitelji festivala su Grad Banja Luka, Ministarstvo prosvjete i kulture u Vladi Republike Srpske, dok je Banka partner Banskog dvora Adiko banka.
PROGRAM FESTIVALA
25. oktobar 2022. godine u 20.00 časova
Koncertna dvorana Banskog dvora
Gudački orkestar METAMORFOZIS / METAMORPHOSIS
(SRBIJA)
26. oktobar 2022. godine u 20.00 časova
Koncertna dvorana Banskog dvora
ZAGREBAČKI KVARTET
(HRVATSKA)
27. oktobar 2022. godine u 20.00 časova
Koncertna dvorana Banskog dvora
LIBOR NOVAČEK/LIBOR NOVACEK (klavir)
(ČEŠKA)
28. oktobar 2022. godine u 18.00 časova
Koncertna dvorana Banskog dvora
DIDAKTIČKI KONCERT
K. SEN SANS: KARNEVAL ŽIVOTINJA
Dinko Blagojević (klavir) – Dejan Janković (klavir)
Gudački kamerni orkestar BAN SVETISLAV TISA MILOSAVLJEVIĆ sa gostima
Dirigent: Branka Radošević Mitrović
(REPUBLIKA SRPSKA)
29. oktobar 2022. godine u 20.00 časova
Koncertna dvorana Banskog dvora
DUO MIROIRS
ANTONELO DI ONOFRIO/ ANTONELLO D’ ONOFRIO
KLAUDIO SOVIJERO/ CLAUDIO SOVIERO
(ITALIJA)
Čast da otvori „JESENJU SONATU“ u utorak 25. oktobra pripašće renomiranom beogradskom kamernom gudačkom orkestru METAMORFOZIS, po mnogima trenutno najboljem srpskom gudačkom ansamblu.
Kamerni orkestar „Metamorfozis“ se prema ocjenama stručne javnosti u ovom trenutku smatra najboljim srpskim kamernim orkestrom. O tome najbolje svjedoče nagrada časopisa „Muzika Klasika“ za najbolji kamerni ansambl, te nagrada Udruženja kompozitora Srbije za najbolje izvođenje i promociju srpske umjetničke muzike.
Od svog osnivanja 2005. godine, orkestar „Metamorfozis“ se pozicionirao na srpskoj muzičkoj sceni kao uzbudljiv sastav koji nudi vrhunske inovativne interpretacije djela klasičnog repertoara, domaćih i stranih savremenih autora. Od pažljivog i odmjerenog građenja meditativne atmosfere, preko pokretljivih i virtuoznih odsjeka, do snažnih, furioznih krešenda, orkestar posvećeno i suvereno vlada ogromnim rasponom instrumentalnih boja i izraza. Metamorfozis najčešće nastupa bez dirigenta, predvođen harizmatičnim i energičnim umjetničkim rukovodiocem i violistom Sašom Mirkovićem, i prema potrebi proširuje ili mijenja svoj osnovni sastav dodatim instrumentima, elektronikom i scenskim elementima.
Ansambl je od nastanka posvećen izvođenju graničnih žanrova umjetničke muzike ali i izvođenju dobro poznatih djela zapadno-evropske muzičke tradicije u „novom ruhu“ – u drugačijim, novim aranžmanima i scenskim postavkama, koji predstavljaju svojevrstan odgovor na savremeni trenutak, ukus publike i praksu muzičkog izvođenja u svijetu.
Orkestar „Metamorfozis“ predstavlja fleksibilni aparat, koji u svojoj osnovi ima sastave od gudačkog kvarteta do gudačkog orkestara, ali i brojne mogućnosti proširenja, i to ne samo dodavanjem instrumenata, već i upotrebom elektronskog zvuka, mikstmedija i teatarskih elemenata. Sve ovo omogućava učešće ansambla u širokom spektru projekata – od „klasičnih“ koncertnih nastupa do savremenog muzičkog teatra, od Baha do Pjacole.
Želeći da doprinese ne samo promociji, već i razvoju srpske muzike, „Metamorfozis“ je posebno posvećen poručivanju i premijernom izvođenju djela domaćih autora. Tokom svog postojanja premijerno je izveo impozantan broj kompozicija posvećenih upravo ansamblu i njegovom osnivaču Saši Mirkoviću.
Ansambl je učestvovao na svim značajnijim muzičkim festivalima u Srbiji i regionu te ostvario veliki broj zapaženih koncerata i turneja koncertirajući u najprestižnijim dvoranma širom svijeta ( Teatar Tuluz, Esen Philharmonie, Avory Fisher Hall Linkoln Centre, Carnegie Hall (Ney York), Walt Disney Hall (Los Angeles), u dvoranama Luksemburške, Čikaške i Izraelske filharmonije, Opere u Sidneju i Palau de musica u Barseloni…)
Drugog dana festivala, u srijedu 26. oktobra, predstaviće nam se ZAGREBAČKI KVARTET, ugledni kamerni sastav sa ozbiljnom međunarodnom reputacijom i tradicijom dugom više od stotinu godina.
Osnovan kao prvi trajni i profesionalni ansambl svoje vrste na hrvatskoj muzičkoj sceni, Zagrebački kvartet prvi je koncert održao 25. aprila 1919. godine. Članovi su tada bili, Vaslav Humel, prva violina, Milan Graf, druga violina, Ladislav Škatula (kanije Miranov), viola i Umberto Fabri, violončelo – redom profesori na konzervatoriju u Zagrebu. Tokom prvih decenija u sastavu su se izmijenili brojni muzičari (Jan Prybyl, Jan Holub, Francis E. Arány, Dragutin Aranyi, Zlatko Topolski, Stjepan Šulek, Aleksandar Szegedi, LJudevit Dobronji…) i već tada Zagrebački je kvartet uspostavio visoke kriterijume djelovanja koji ga i danas čine okosnicom zagrebačkog i hrvatskog kvartetskog muziciranja.
Ansambl je rano formirao koncept svojih programa koje čini široki repertoarski raspon, od klasike, Hajdna, Mocarta, Betovena, Bramsa, i tzv. željeznog kvartetskog repertoara, do savremenih autora s posebnim naglaskom na stvaralaštvo domaćih autora; djela Božidara Širole, Josipa Štolcera Slavenskog, Frana Lhotke, Antuna Dobronića, Borisa Papandopula, Mila Cipre, Milka Kelemena, Marka Ružđaka, Frane Paraća, Dubravka Detonija i brojnih drugih redovno su na koncertnim repertoarima.
U sezoni 1930./1931. članovi kreću na prvu inostranu turneju po Češkoj i NJemačkoj stičući laskave kritike i epitet „slavni“. Osim u Evropi, u više navrata održavaju velike turneje u Sjedinjenim Američkim Državama, bivšem Sovjetskom Savezu, Kanadi, Australiji, Novom Zelandu… Rano započinju i sa praksom saradnje s drugim istaknutim muzičarima- solistima.
Snimili su veliki broj nosača zvuka za najznačajnije domaće i internacionalne izdavačke kuće iz oblasti umjetničke muzike a tokom više od stotinu godina postojanja kvartet je osvojio značajne nagrade i dobio najviša društvena priznanja za doprinos u razvoju muzičke kulture i umjetnosti.
Aktuelni sastav Zagrebačkog kvaeteta čine MARTIN KRPAN (prva violina), DAVOR FILIPS (druga violina), HRVOJE FILIPS (viola) i MARTIN JORDAN (violončelo).
Trećeg dana festivala „JESENJA SONATA“ u četvrtak 27. oktobra, koncert će održati LIBOR NOVAČEK – internacionalno etabliran češki pijanista i profesor čuvenog Praškog konzervatorijuma.
Libor Novaček rođen je u Pragu, a rane studije završio je na „Toplice Conservatoire“. Nagrađen je školarinom na „Guildhall School of Music & Drama“ u Londonu 1998. godine, diplomirajući sa počastima. Učio je pod palicom profesora Joan Havill-a i učestvovao u master-radionicama koje su vodili Lazar Berman, Murray Perahia, John Perry, Jeah Efflam Bavouzet, Dimitri Bashkirov, Dominique Merlet i drugi. Tokom svojih studija u Londonu osvojio je broje državne i međunarodne nagrade, te nekoliko stipendija.
Međunarodno prepoznat za svoje interpretacije Lista, Brahas i Janačeka, za stil sviranja Libora Novačeka kažu da posjeduje “izvanredan poetski žar i suštinu” dok se za njegove snimke kaže da su “postavili nove granice” i da nude “prelijepe, uvjervljive narative i performanse”.
Do sada su četiri CD-a primila pohvale kritičara u časopisima muzičkih kritičara: Liszt-ov Années de Pèlerinage – Italie i Mephisto Waltz, bili su izbor urednika Gramophone Magazine i dodijeljena im je “Diplome d’Honneur” Liszt Society iz Budimpešte. Snimci njegovih izvođenja Brahm-ovih djela označila su ga kao “umjetnika sa vizijom i fenomenalnom kontrolom zvuka, koji nudi tumačenja raznolike osjetljivosti”. Veoma su pohvaljeni i u Guardian-u, kao i Gramophone-u i International Record Review, a osvojili su i “ Instrumental Choice” nagradu BBC-ja 2008. godine.
Liborov CD, koji sadrži djela Lista (nnées de Pèlerinage- Suisse and Consolations) primio je pohvale kritičara, uključujući pet zvjezdica u Guardian-u, International Record Review, Gramophone-u i Pianonews-u.Libor je tražen i kao recitalist i kamerni muzičar, a osnovao je i Prague Piano Trio. Takođe vodi master-radionice i časove čitanja. NJegovi nastupi vodili su ga na velike međunarodne pozornice (Barbican Centre, Royal Festival Hall, Wigmore Hall, Cadogan Hall in London, Rudolfinum in Prague, Hamburger Musikhalle, Teatro Colón in Buenos Aires, Kennedy Centre in Washington DC) i nastupao je širom Sjedinjenih Država, Argentine, Brazila, Južne Afrike, Indije, Španije, NJemačke, Italije, Francuske, Češke i drugih.
Trenutno, Libor je profesor klavira na Universität für Musik und darstellende Kunst Graz iz Austrije, a takođe je i profesor na Prague Conservatoire.
Četvrti festivalski dan posvećen je našoj najmlađoj publici, jer će u okviru „JESENJE SONATE“ prvi put biti održan didaktički koncert sa ciljem razvoja i njegovanja publike i budućih konzumenata umjetničke muzike. Na programu će se naći čuveno djelo „KARNEVAL ŽIVOTINJA“, francuskog kompozitora Kamija Sen Sansa, a koje će pored solista Dinka Blagojevića i Dejana Jankovića na klaviru, izvesti banjalučki kamerni orkestar BAN SVETISLAV TISA MILOSAVLJEVIĆ pod dirigentskom palicom Branke Radošević Mitrović. Didaktički koncert je namijenjen djeci uzrasta od 4 do 14 godina.
KARNEVAL ŽIVOTINJA se često izvodi kao edukativni komad pošto svaku životinju predstavlja neki instrument (lav – klavir, slon – kontrabas, ptice – flauta itd.) Kroz prigodan tekst prof. Sonje Marinković, te uz uz pomoć naratora (glumaca), mladi slušaoci će se na inventivan i nesvakidašnji način uvesti u muzički svijet. Poslije samog izvođenja djela, upravo uz pomoć glumaca slušaoce upoznajemo sa svakim pojedinačnim instrumentom i njegovim karakteristikama, ali i vrstama muzike koji se na istim mogu svirati, kao i o mnogim drugim muzičkim pojmovima.
Završnica petog jubilarnog Internacionalnom muzičkog festivala „JESENJA SONATA“ ostavljena je za klavirski duo svjetskog glasa – DUO MIROIRS iz Italije, koga muzička kritika označava kao „jedan od pet najboljih klavirskih dua sa 4 ruke današnjice“. Duo čine istaknuti italijanski pijanisti ANTONELO DI ONOFRIO i KLAUDIO SOVIJERO koji će cjelovečernjim koncertom u subotu 29. oktobra „spustiti zavjesu“ na jubilarno peto festivalsko izdanje „JESENJE SONATE“.
DUO MIROIRS čine renomirani italijanski pijanisti Antonelo D'Onofrio i Klaudio Soviero a nastao je iz velike strasti dvojice muzičara prema kompozitoru Morisu Ravelu. Obojica diplomaca sa najvišim ocenama na Konzervatorijumu „Đuzepe Verdi“ u Milanu, kao i pobjednici velikog broja značajnih međunarodnih takmičenja, nastavljaju studij kamerne muzike pod rukovodstvom majstora L. Zanardija i Emanuele Pijemonti. Do sada su održali veliki broj resitala u poznatim koncertnim dvoranama Italije, NJemačke, Španije, Indonezije, Japana, Kanada, Austrije, Sjedinjenih Američkih Država, Brazila (Verdi Hall i Puccini Room uu Milanu, Menhetn National Opera Center i Vestchester Italian Cultural Center u NJujorku, koncertna dvorana Columbia, Muzej savremene umjetnosti i Theatre Municioal u Rio de Ženeiru, Teatar Olimpia …) Sarađivali su sa nekoliko prestižnih radio stanica za klasičnu muziku kao što su Radio Classic i Chin International Radio Toronto, te snimili album pod nazivom “Valking n the 900” za izdavačku kuću Limen. Gostovali su i sarađivali sa svjetski poznatim umjetnicima kao što su Filip Daverio, poznati istoričar umetnosti, vajari Janis Kunelis i Santjago Sijera. Među predstojećim obavezama, pored učešća na festivalu „JESENJA SONATA“ važno je izdvojiti turneju u Sjedinjenim Američkim Državama, sjevernoj Evropi, Brazilu i Meksiku sa državnim orkestrom Meksika u režiji čuvenog M°E.Batiza. Neki muzički kritičari definišu DUO MIROIRS kao „jedan od pet najboljih klavirskih dua sa 4 ruke današnjice“. Repertoar ovog renomiranog dua se kreće od klasicizma, pa preko romantizma i impresionizma sve do džeza, moderne i savremene muzike. Neke od njihovih transkripcija za klavir u četiri ruke objavila je poznata japanska izdavačka kuća „Da Vinci” iz Osake.
Napomena: Svi koncerti izuzev didaktičkog koncerta koji je namijenjen našoj najmlađoj publici će počinjati u 20.00 časova.
