Lubenica je voće koje je pravi sinonim za ljeto: slatka, sočna i crvena, uvijek je dobrodošla na pikniku, roštilju ili ljetnom koktel-partiju.
Međutim, da biste zaštitili sebe, svoju porodicu i goste od neugodnih posljedica ljetnog uživanja – konkretno, trovanja hranom – ne preskačite jedan važan korak prije nego što lubenicu narežete.
“Obavezno operite lubenicu prije nego je narežete!”, upozorava dr Darin Detvajler, stručnjak za sigurnost hrane i profesor na Nortistern univerzitetu. Iako vam možda nikada nije palo na pamet da operete voće čiju koru ne jedete, ovaj savjet ima više nego smisla, piše Lepa i srećna
Lubenice rastu na zemlji, što znači da su izložene prašini, blatu, nečistoj vodi, pa i kompostu upitnog kvaliteta. Nakon berbe, dodatno se kontaminiraju tokom skladištenja, transporta i rukovanja – od njive do supermarketa, pa do vaše kuhinje.
Do trenutka kada kupite lubenicu koja lijepo „zvoni“, vjerovatno ju je dodirnulo više desetaka ljudi – od kojih neki možda imaju kućne ljubimce, nisu oprali ruke nakon toaleta ili su se češkali po nosu neposredno prije toga.
“Ne znate gdje su bile ruke tih ljudi prije nego su dotakli lubenicu koju planirate pojesti”, naglašava dr Detvajler.
“Kada prerežete neopranu lubenicu, sječivo noža prenosi sve te bakterije s kore direktno na unutrašnjost ploda. Tako se u vaš organizam unose salmonele, listerije, Escherichia coli i druge bakterije koje mogu izazvati ozbiljne zdravstvene probleme”, kaže dr Detvajler.
Simptomi trovanja hranom najčešće uključuju mučninu, povraćanje i proljev, koji se javljaju u roku od nekoliko sati ili dana nakon konzumacije i mogu potrajati više dana.
Budući da se lubenica jede sirova, znači da nema termičke obrade koja bi uništila bakterije. Zato je pranje kore jedini učinkovit način da spriječite njihovo unošenje u organizam.
“Operite lubenicu prije nego je narežete”, savjetuje dr Detvajler – i time ćete ukloniti potencijalne kontaminante s kore prije nego dospiju do sočne unutrašnjosti.
Ovaj savjet ne odnosi se samo na lubenicu. Dinja, sa svojom hrapavom korom, još je podložnija zadržavanju bakterija.
“Dinja zahtijeva još temeljitije pranje, jer se na hrapavoj površini još lakše zadržavaju bakterije”, kaže dr Detvajler. Također savjetuje da se lubenica ili dinja, nakon što se operu i narežu, odmah pojedu ili spreme u frižider, najkasnije u roku od dva sata (još ranije ako je vani vruće). To sprječava da plod dospije u tzv. „rizičnu temperaturnu zonu“ od 5 do 60 °C, u kojoj se bakterije brzo razmnožavaju.
Narezanu lubenicu treba čuvati u zatvorenoj posudi u frižideru, na temperaturi nižoj od 4 °C i pojesti je u roku od 3 do 4 dana, kako biste spriječili dalje razmnožavanje bakterija.