Kako je saopštila Fronteks, evropska agencija za zaštitu granica, pad broja prelazaka zabilježen je na svim glavnim migrantskim rutama ka Evropi.
Broj neregularnih prelazaka granica u Evropi od strane migranata opao je za 30 odsto u prvom kvartalu ove godine u poređenju sa istim periodom prošle godine, što su organizacije za ljudska prava delimično pripisale politikama EU koje stavljaju akcenat na odvraćanje, dok istovremeno zatvaraju oči pred rizikom od kršenja ljudskih prava.
Kako je saopštila Fronteks, evropska agencija za zaštitu granica, pad broja prelazaka zabeležen je na svim glavnim migrantskim rutama ka Evropi — skoro 33.600 dolazaka manje u prva tri mjeseca ove godine.
Najveći pad, od čak 64 odsto, zabilježen je na rutama koje prolaze kroz Albaniju, Srbiju, Crnu Goru i Sjevernu Makedoniju, dok su prelazi ka Ujedinjenom Kraljevstvu smanjeni za 4 odsto.
Iako na migracione tokove utiču različiti faktori — od vremenskih uslova do oružanih sukoba — podaci ukazuju na nastavak trenda opadanja započetog 2024. godine, kada je broj neregularnih prelazaka opao za 38 odsto u odnosu na prethodnu godinu, izjavila je Džudit Sanderlend iz organizacije Human Rights Watch.
Ova organizacija je među mnogima koje upozoravaju da se, usljed pojačanog fokusa EU na zatvaranje granica i odvraćanje migranata, sve više ljudi odlučuje za rizičnije puteve ka Evropi.
“Ne radi se samo o brojkama. Ne smijemo zaboraviti da ovo ima svoju cijenu — ljudi se dave u Sredozemnom moru, prebijaju ih na granici Poljske i Bjelorusije i nasilno vraćaju nazad u Belorusiju; ljudi ostaju zaglavljeni u močvarama, šumama i pustinjama unutar i oko EU”, rekla je Sanderlend. “Iza tih brojki krije se ogromna ljudska tragedija”.
Smanjenje broja dolazaka dolazi u trenutku kada EU sve češće sklapa dogovore sa zemljama van Evrope, poput Libije i Tunisa — zemalja u kojima su dokumentovani slučajevi prebijanja, seksualnog nasilja i zatvaranja migranata.
“Ako je smanjenje broja dolazaka rezultat mjera odvraćanja koje sprovodi EU, onda su te mjere jasno praćene kršenjem ljudskih prava u čemu je EU samim tim saučesnik”, rekla je Sanderlend.
Najmanje 555 osoba izgubilo je život u prva tri mjeseca
Sličan stav dolazi i iz Evropskog centra za ustavna i ljudska prava (ECCHR), koji je podnio dvije prijave Međunarodnom krivičnom sudu u vezi sa postupanjem prema migrantima i izbjeglicama u centralnom Mediteranu.
“Pad zvaničnog broja dolazaka ne znači da ima manje ljudi u pokretu”, rekla je Alison Vest, viša pravna savjetnica u ECCHR-u. “To samo znači da se sve više ljudi zadržava u užasnim uslovima u Libiji i Tunisu — u uslovima koji se mogu okarakterisati kao zločini protiv čovječnosti — uz saradnju i odobrenje EU”.
Godinama unazad EU i njene članice nastavljaju saradnju sa Libijom u cilju sprečavanja dolaska migranata u Evropu, iako postoje brojni dokazi o samovoljnom zatvaranju, torturi, seksualnom nasilju i čak porobljavanju, navela je Vest. “Ova zlostavljanja nisu neželjene posljedice evropske migracione politike — to su očekivane posljedice strategije koja stavlja prioritet na zadržavanje, a ne na zaštitu“.
Međunarodna organizacija za migracije (IOM) saopštila je da njeni podaci ukazuju na povećanje broja presretanja čamaca koji pokušavaju da isplove iz zemalja Sjeverne Afrike, poput Libije i Tunisa, što je djelimično doprinijelo padu broja dolazaka.
“Uprkos padu broja migranata, IOM je i dalje zabrinut zbog broja smrti među njima, koji je, prema našim podacima, i dalje veoma visok”, navodi se u saopštenju.
Tokom prva tri mjeseca ove godine, najmanje 555 osoba izgubilo je život pokušavajući da pređe Sredozemno ili Atlantsko more kako bi stigli do Evrope, čime se broj žrtava na tim rutama, prema podacima IOM-a, popeo na više od 3.500 samo tokom prošle godine.
“Nastavljamo da zagovaramo politike koje omogućavaju bezbjednije, legalne migracione kanale kao alternativu opasnim i neregularnim migracijama”, dodaje se u saopštenju.
Prema podacima Unicefa objavljenim u utorak, oko 3.500 djece je umrlo ili nestalo u centralnom Mediteranu pokušavajući da stigne do Italije u posljednjih 10 godina.