Na prvi pogled tema njihove studije djeluje poput „otkrivanja rupe na saksiji“, jer većina ljudi, posebno nas koji živimo u zemlji urušenih institucija, svjesna je značaja dobrog uređenja, u kojem je korupcija svedena na minimum, samovolja vlastodržaca ograničena, a građani zaštićeni zahvaljujući vladavini prava.
Međutim, trojica naučnika pružila su konkretne dokaze zašto su uređene zemlje bogatije, ali i pokazali koliki je bio značaj institucija kroz istoriju.
Od kolonijalizma do novih američkih izbora Njihova studija počinje opisom života u 14. vijeku, tokom ere kolonijalizma. Njena glavna hipoteza je da što je neko mjesto bilo bogatije prirodnim resursima i negostoljubivije za strance, to je bila veća šansa da će ga kolonijalisti opljačkati. Ti isti kolonijalisti su, osim što su otimali, uspostavljali i institucije na kolonizovanim teritorijama bez mnogo obzira prema lokalnom stanovništvu. Te institucije su bile lošeg kvaliteta i ostajale bi loše i poslije oslobođenja od kolonizatora.
Nasuprot njima, na nerazvijenim teritorijama na kojima je stanovništvo bilo ljubaznije prema strancima, kolonizatori su znatno manje uzimali. Ili čak i ne bi uzimali. Oni su tamo uspostavljali kvalitetnije institucije koje su omogućile razvoj tih mjesta a samim tim i kreiranje bogatstva u njima. Naravno da su imali koristi od rasta proizvodnje u tim nekada siromašnim zemljama, ali i te zemlje su imale koristi jer su se polako izvlačile iz siromaštva.
Naučnici su ovu hipotezu testirali prateći istorijske podatke. Primijetili su velike promjene u stepenu bogatstva nekih naroda. One teritorije koje su 1.500 godine bile veoma gusto naseljene i urbanizovane do 1995. su postale veoma siromašne. Takođe se ispostavilo da su siromašne postajale i teritorije na kojima je moglo da opstane samo lokalno stanovništvo, a strance bi kosile razne endemske bolesti.
Dakle, najviše sreće imali su oni kojima je u miru donijeto nasljeđe zemalja koje su među prvima u svijetu postale demokratske i koje su to ostale do dana današnjeg. Države za koje se smatra da trenutno imaju najbolje institucije su razvijene evropske zemlje i SAD. Međutim, kako kaže Aćemoglu, ideja o jakim institucijama čak i u ovim zemljama gubi na popularnosti jer su njihovi građani previše ušuškani i ne znaju šta bi izgubili njihovim slabljenjem. Tome doprinose rast populizma i ogromna slava koju su stekli pojedini demagozi koji tvrde da država može biti uspješna bez ograničavanja moći vladara i generalno bez postojanja strogog seta pravila po kojima bi država morala da funkcioniše.