NATO je potvrdio da na Kosovo šalje dodatnih 700 vojnika, SAD uvode sankcije Kosovu. Akcije kosovske policije State Departmen ocjenjuje kao nepotrebno eskaliranje tenzija. Darko Dimitrijević urednik Radio Goraždevca za BUKU komentariše sigurnosnu situaciju na Kosovu.
On kaže kako tamo gdje se oružjem čuva demokratija, onako kako je to slučaj sada na sjeveru Kosova, tu nažalost nema demokratije nego samo nasilja.
“Da bi smo došli do demokratije neophodno je da se sedne za sto i sasluša većinsko stanovništvo, to moraju da shvate i međunarodni predstavnici i Albin Kurti. Izgovor da štitite građane i zakon, a koji se 87% ne slažu sa vama je krajnje licemeran, kao i izgovor da se Priština bori protiv kriminala jer nisu svi ti građani kriminalci. Situacija je napeta i ne deluje da će se skorije smiriti”, kaže Dimitrijević za BUKU.
Dodaje da tamo gdje nema zdravog i konstruktivnog dijaloga ima nasilja i to potvrđuju posljednja dešavanja na sjeveru Kosova.
“Stiče se utisak da narod koji živi na severu Kosova ne želi više da trpi represiju koja dolazi iz Prištine i premijera Albina Kurtija a sve pod izgovorom da se on bori za vladavinu prava i protiv mafije. Podsetiću da na severu Kosova ne živi samo mafija, već i neki normalan svet. Kada običnom čoveku bude dosta svega onda imamo situaciju kakva je danas i kakva preti da će biti u narednim danima, možda mesecima ukoliko se ne sedne za sto i ne razgovara”, dodaje sagovornik BUKE.
Pobuna Srba protiv novoizabranih načelnika u opštinama na sjeveru Kosova dolazi mjesecima nakon što su Srbi napustili kosovske institucije poput opštinskih uprava, policije, sudova i slično. Dimitrijević smatra da se Srbi bune zbog veoma represivne vlasti Kosova, koja ne vidi i ne razumije ni jednu potrebu građana srpske zajednice.
“Umesto da im se približi ista ta vlast pokazuje silu izgradnjom utvrđenih baza, dugim cevima i nametanjem rešenja. Jedno od tih nametnutih a ne dogovorenih rešenja su i izbori koji su rezultirali bojkotom. Albin Kurti i policija koja je sada etnička na severu i koju čine samo Albanci pokušavaju da isprovociraju građane, koji su bojkotovali izbore. Jedan od načina na koji to rade je zauzimanje institucija na sevru, skidanje zastava koje se zamenjaju kosovskim. Podsećam da u gotovo svim većinski albanskim opštinama stoje zastave Albanije ali i drugih zemalja sveta, skidanje zastava Srbije na severu je iziritiralo gotovo sve građane i mislim da je to jedan od razloga zbog kojeg su u velikom broju izašli na ulice a kao posledicu toga imali smo nemire.”
Kurtijevi potezi sa Miloševićevim pečatom
Na poziv predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, Srbi su kosovske institucije napustili 5. novembra 2022, uključujući i lokalne organe vlasti nakon čega su održani vanredni izbori u četiri opštine na sjeveru Kosova. Iako su većina u sve četiri opštine Srbi su bojkotovali ove izbore. Novoizabrane načelnike izabrane malim brojem birača izašlih na izbore predsjednik Srbije Aleksandar Vučić naziva ličnim načelnicima premijera Kosova Albina Kurtija. Dimitrijevića pitamo jesu li Vučićeve izjave licemjerne jer je upravo on pozvao i na napuštanje institucija i na bojkot izbora.
“Devedesetih godina Slobodan Milošević je suludo nametao predsednike opština u većinski albanskim sredinama, bez ikakvog pokušaja da razgovara sa Albancima, isto to danas radi i Kurti samo sa obrnutim ulogama. Kurti pokušava da nametne svoje gradonačelnike, koje ipak ne bih nazvao Kurtijevim, već pre nelegitimnim jer nema legitimiteta sa 150 ili 200 glasova. Vučićevo licemerje sa druge strane jeste u tome što je svo vreme tokom Briselskog dijaloga gurao Srbe sa severa u Institucije, nametao im neke stvari bez dogovora sa njima i odjednom pozvao da iste napuste. Zbog svega toga građani su jednako ljuti na Vučića isto kao na Kurtija. Oba politička lidera predstavljaju Briselski dijalog kao neki boks meč u kome sopstvenoj javnosti predstavljaju sebe kao superiorne i kao pobednike, to je potpuno pogrešno i kontraproduktivno jer smo došli do nasilja a ne do napredka u odnosima građana među kojima se i dalje širi etnička netrpeljivost”, govori Dimitrijević.
Vučić i Kurti su autokrate
U javnosti se sve češće govori o tome kako su neki incidentni na Kosovu dogovoreni jer se najčešće dešavaju u vrijeme unutrašnjih političkih kriza u Srbiji ili Kosovu. Je li takav scenario moguć?
“Vučić i Kurti su autokrate tako i vladaju. Učiniće sve da bi opstali na vlasti. Često se stiče utisak da zaoštravanje pa umirivanje situacije na Kosovu često ide na ruku jednom ili drugom lideru a nekada i obojici. Gotovo je neverovatno da vlast u Srbiji nije imala informacije o tome šta Priština namerava da uradi u trenutku kada Vučić pod prisilom u Beograd odvodi 5-6 hiljada građana sa severa Kosova, među kojima je i priličan broj onih koji rade upravo u objektima koje je zauzela Policija Kosova. Ja ne mogu da tvrdim sa sigurnošću, ali među mnogima ovde postoji osnovana sumnja da je ovo neka vrsta dogovora Kurtija i Vučića”, zaključuje Dimitrijević.
U politici je sve moguće, a mnogo je toga u dijalogu Beograda i Prištine što prođe ispod radara ili paralelno sa drugim problemima u dvije države. Tako je prošle godine srbijanska vlast uz pomoć crkve pozivala na linč učesnika EuroPride-a skrećući fokus sa činjenice da je upravo u tom trenutku Srbija priznala dokumente Kosova. Lideri Kosova i Srbije ne pokazuju dovoljno želje za konačnim rješenjem, a upravo najveći ceh plaćaju građani.