Prije više od hiljadu godina, 940-ih godina, Evropa je bilo
sasvim drugačije mjesto. Vizantijsko Carstvo
je bilo na vrhuncu i Vikinzi su plovili morima. U to vrijeme, nikla je
jedna mladica koja će kasnije izrasti u drvo koje i danas stoji na istom mjestu.
Prema tvrdnjama naučnika, Munika (Pinus heldreichii) koja
raste u brdima sjeverne Grčke stara je preko 1,075 godina i najstarije je drvo
u Evropi.
“Drvo na koje smo slučajno naišli je jedinstveno samostalno
stablo,” kazao je student Univerziteta u Štokholmu Paul J. Krusic, član
ekspedicije koja je otkrila drvo. “Ono se ne može oslanjati na majku
biljku, ili sposobnost da se dijeli ili klonira da bi preživjelo. Kloniranje je
veoma efektna evolucijska strategija preživljavanja. To je kul, ali nije isto.
Nije isto kada ste prepušteni sami sebi i živite 1,000 godina kao ovo drvo.”
Drvo je dobilo nadimak Adonis. Pojedinačna stable sa
potvrđenom starošću od hiljadu i više godina relativno su uobičajena u
Americi, ali najstarije koje je ikada nađeno u Evropi nije prešlo hiljadu
godina.
Pošto je Adonis vrsta drveta koja dobija po jedan prsten svake
godine, može se precizno odrediti starost drveta. Krusic se specijalizuje za metodu
određivanja starosti na osnovu prstenova koja se zove dendrohronologija.
Krusic nije tražio najstarije drvo Evrope, on je bio na
ekspediciji koja koristi datiranje drveća kako bi saznali nešto o istorijskim
klimatskim promjenama i drugim promjenama u životnoj sredini, ali pomislio je
da bi ovo skupina drveća u Grčkoj mogla biti zanimljiva.
Krusic vjeruje da bi Adnois mogao biti i stariji, jer nisu
uspjeli prebrojati sve prstenove.
Ono što je zanimljivo jeste da se Adonis nalazi u području
koje je svega nekoliko kilometara udaljeno od
naseljenih mjesta. Vjeruje da je ovo drvo preživjelo adaptirajući se na život
u ekosistemu u kojem niko drugi nije htio.
Nalazi o starosti Adonisa neće biti objavljeni u naučnom žurnalu,
jer se ekspedicija fokusirala na drveće koje je imalo manje sreće od Adonisa. Adonis i njegovi
sunarodnici okruženi su palim drugovima – drvećem koje je oboreno ali je ostalo sačuvano na
tlu hiljadama godina zahvaljujući suhom vazduhu. Krusic i njegove kolege će
proučavati ove vremenske kapsule kako bi izučavali promjene u ovoj regiji kroz istoriju.
“To je priča o klimatskim promjenama i ljudskom
uticaju, kaže Krusic. “To je prava priča na kojoj radimo, a ovo
je samo nešto na šta smo slučajno naišli.”
Izvor: The Washington Post