Nimajer, rođen 1907. godine u Rio de Žaneiru, beleži karijeru u arhitekturi koja je trajala više od sedam decenija, tokom koje se izgradio u originalnog dizajnera, tvorca kako pravih tako i izuvijanih linija u arhitekturi, izvlačeći maksimum iz tehnologije svog vremena.
Njegova upotreba armiranog betona pri izgradnji talasastih oblika, ovalne strukture i svodovi urezane su u istoriju svijeta, postajući njegov zaštitni znak. Osim toga, ucrtao je Brazil na svjetsku mapu moderne estetike i postao jedna od brazilskih internacionalnih ikona, rame uz rame sa fubalerima Peleo i Ronaldom, piscem Paolom Koeljom ili manekenkom Žizel Bundšen.
Među njegovim najreprezentativnijim djelima su monumentalne zgrade u Braziliji, prestonici Brazili, počevši od zgrade Nacionalnog Kongresa, predsjedničke palate, katedrale i zgrade Ministarstva inostranih poslova. I mnogi drugi brazilski gradovi ponose se njegovim djelima kao što su Sambódromo gdje se održava dio karnevalske parade u Rio de Žaneiru, oblakoder Kopan u Sao Paolu, muzej podignut u njegovu čast u Kuritibi koji lokalno stanovništvo naziva Okom zbog neobičnog izgleda, kao i Muzej savremene umjetnosti u Niteroju koji je poznati i kao “Leteći tanjir”.
Van svoje domovine, projektovao je centralnu zgradu Francuske komunističke partije, džamiju u Alžiru, Sajam i Izložbenu dvoranu Tripolija, zgradu izraelskog Univerziteta u Haifi, a bio je i član tima arhitekata koji su zaslužni za zgradu sjedišta Ujedninjenih nacija u Njujorku.
Iako radikalni modernista, njegova ljubav prema uvojcima i talasima bila je suprotna mnogim tadašnjim modernističkim dogmama: Nimajerov dizajn je anti – racionalan, nije funkcionalna i neprijatelj je pravim linijama. Početkom dvije hiljaditih, kada je dizajnirao paviljon galerije Seprentin u Kesington parku u Londonu , britanska štampa prozvala ga je Pikasom među arhitektama.
OSVETA KOMUNISTE
Baš kao pomenuti španski slikar, odan komunizmu od četrdesetih godina prošlog vijeka, Nimajer je imao važnu ulogu u brazilskoj politici. Podržavao je Luisa Karlosa Prestesa, lidera komunističke partije, i to više puta tokom različitih političkih struktura u zemlji. U izbornim periodima, njegov glas, koji je često ali ne i uvijek išao levičarima, značio bi sigurnu pobjedu.
Takođe, bio je odgovoran i za usaglašavanje modernog stila u arhitekturi sa urbanim planiranje, naročito pri izgradnji Brazilije.
Jednom prilikom konzervativni političari ocijenili su: “Brazilija je zaista bila osveta komunističkog arhitekte vladajućoj klasi.”
NOVI IDENTITET
Nakon pada SSSR-a i real-socijalizma u Evropi, Nimajer je postao jedno od vodećih lica i simbolični predsjednik Brazilske komunističke partije 1992. godine.
U svojoj zemlji ostaće upamćen kao osoba koja je preoblikovala brazilski vizuelni identitet, ranije povezivan sa džunglama i prirodnim ljepotama, u modernu naciju koja želi da bude dio zapadnog svijeta. Iako ateista, Nimajer je gradio i crkve, džamije i hramove, uključujući i neka od najpoznatijih svetih mjesta Brazila, kao što je katedrala Pamulja u gradu Belo horizonte, koju je smatrao svoijim prvim originalnim doprinosom arhitekturi.
Brazilska štampa objavila je vijest o njegovoj smrti u srijedu oko 22 časa. U ranijim časovima u srijedu njegovo zdravstveno stanje se pogoršalo i nije mogao da diše bez pomoći aparata.
Nimajer je hospitalizovan u Riju 2. novembra, kada mu je otkazao bubreg i ustanovljena plućna infekcija. To je bio treći odlazak u bolnicu ove godine. U junu je izgubio svoju jedinu ćerku, Anu Mariju, koja je preminula u 82. godini života. Nadživjelo ga je petoro unučadi, trinaestoro praunučadi i četvoro čukunučadi.
Zahvaljujući svom dugom životu, Oskar Nimajer postao je svojevrsna narodna legenda u Brazilu, gdje je javnost oduševljavao svojom neprekidnom spremnošću na rad i čestim šalama na račun svoje navodne besmrtnosti. Petnaestog decembra ove godine trebalo je da napuni 105 godina.
Oskar Nimajer za sobom je ostavio više od 600 projekata, od kojih je većina skicirana u radnom prostoru njegove kuće, sa zastakljenim pogledom na plažu Kopakabana i nebo iznad Rija. Prošle godine projektovao je i prisustvovao otvaranju svog Internacionalnog kulturnog centra i Avilu u Španiji. Radio je do posljednjih meseci života, a u jednom od posljednjih intervjua izjavio je kako bi volio da se oporavi da bi moga da se što prije vrati poslu.
Pogledajte neke njegove radove:
Zgrada brazilskog nacionalnog kongresa
Katedrala u Brasiliji
Palacio da Alvorada
IIbirapuera auditorium u Sao Paolu
Zgrada sjedišta Francuske komunističke partije
Niemeyer je dizajnirao i većinu kompleksa UN u New Yorku
Tekst je preuzet sa B 92