Sekretar Udruženja potrošača “Zvono” iz Bijeljine Branko Kačarević je istakao da pored trgovačkih marži na cijenu proizvoda utiču i marže dobavljača i transporta.
– Kod određivanja marže prisutan je monopol ako nema više dobavljača određenih proizvoda ili usluga. Osim toga, imali smo više pritužbi domaćih proizvođača mesa koji su nam se žalili da veliki trgovinski objekti postavljaju drastične uslove da bi omogućili plasman njihovih proizvoda na svoje police, a koji nisu u skladu sa poštenim poslovanjem – istakao je Kačarević.
On je dodao da se proizvođači žale da ti trgovinski objekti određuju nabavnu cijenu, produžuju rok plaćanja robe i traže otpisivanje duga.
– Na taj način, bez obzira na visinu marže, trgovci ostvaruju ogroman profit, jer formiraju cijene koje su previsoke za standard stanovništva – istakao je Kačarević.
Prema podacima Pokreta potrošača RS, stanovnici RS jedu najskuplji hljeb u regionu, koji je u Srbiji jeftiniji i za 40 feninga u odnosu na Srpsku. Prema njihovim podacima, i meso je kod nas skuplje nego u zemljama u okruženju, pa je na primjer svinjsko meso u RS skuplje nego u Zagrebu.
Prema istraživanjima koja su sprovedena u Srbiji, najveće razlike između nabavnih i prodajnih cijena u Evropi su prisutne kod srpskih trgovaca, kod kojih marže u prosjeku iznose 23 odsto.
Ni trgovci u Crnoj Gori ne mogu se pohvaliti skromnim maržama. Na razlici između veleprodajne i maloprodajne cijene zarađuju od 20 do 30 odsto, a Slovenci oko 23 odsto.
Predsjednik Asocijacije samostalnih trgovinskih radnji u RS Bogdan Marjanović je istakao da u skladu sa Uredbom Vlade RS o ograničavanju marži, visina marže na osnovne životne namirnice iznosi osam odsto, na cigarete četiri odsto, dok na kućnu hemiju od deset do 12 odsto.
– S obzirom na to, prosječna marža na robu u RS se kreće od 12 do 15 odsto – istakao je Marjanović.
Predsjednik Pokreta potrošača RS Dragovan Petrović je istakao da se marže na robu u RS formiraju u zavisnosti od koeficijenta obrta.
– Marže na robu koja ima veću frekvenciju prodaje, kao što su hljeb i mliječni proizvodi su niže, kao i kod naftnih derivata, koji imaju sedmične ili desetodnevne zalihe – istakao je Petrović.
On je dodao da su marže znatno veće kod robe koja ima manji koeficijent obrta, odnosno koja stoji na skladištu i po godinu, jer stvara veće troškove poslovanja.
Uredba
U Ministarstvu trgovine i turizma RS su rekli da je Zakonom o regulisanju cijena dato pravo privrednim subjektima da formiraju cijene proizvoda slobodno prema uslovima na tržištu, osim za proizvode i usluge za koje je posebnim propisom utvrđen drugačiji način formiranja cijena.
– Ministarstvo je, vodeći računa o zaštiti životnog standarda stanovništva, donijelo Uredbu o ograničavanju marži u prometu robe, kojom su određene marže za osnovne životne namirnice od osam odsto na veliko, odnosno na deset odsto na malo – naveli su u Ministarstvu.
Tekst je preuzet iz Nezavisnih novina