Španija ove godine obilježava 85 godina od smrti jednog od najznačajnijih arhitekata 20. vijeka Antonija Gaudija, poznatog po svom jedinstvenom stilu i individualističkom dizajnu.
Rođen je 1852. godine kao najmlađi od petoro djece para Gaudi. Još kao mali pokazuje interesovanje za prirodu i živi svijet i zavidan crtalački dar.
Početkom 1870-ih odlazi da studira arhitekturu na Višoj tehničkoj školi u Barseloni, a uporedo sa studijama, zbog nedostatka novca, radio je kao tehnički crtač i dizajner namještaja. Diplomirao je sa 26 godina i u početku je radio kao dizajner enterijera i dekorater.
Na studijama je ostvario samo osrednje ocjene iz arhitekture, ali odlične iz probnih nacrta i projekata.
Jedna od vitrina koju je dizajnirao za barselonsko obdanište Kasa Kornelj (Casa Cornell) izabrana je za Univerzalnu izložbu u Parizu, održanu 1878. godine. Ova izložba je došla u pravo vrijeme – jedan od uvaženih poslodavaca tekstilne industrije u Kataloniji Eusebi Guelj je bio toliko impresioniran elegancijom i modernim stilom vitrine da je odlučio da postane Gaudijev glavni klijent i mecena.
Sva arhitektonska djela Gaudija su u Barseloni, a među najpoznatijim su Park Guelj (Guëll Park), Kasa Batljo (Casa Batlló), Kasa Mila (Casa Milà) i crkva Sagrada Familija (Sagrada Família). Najviše je koristio vitraž, mozaik, kovano gvožđe i keramiku, koje je vješto kombinovao i integrisao u proces gradnje.
Najveća inspiracija mu je bilo more. Za njega je boja bila svjetlost i, bez obzira na to da li je koristio čistu ili u prelaznim tonovima, zlato ili srebro, aspekt i ton su bili jednako važni kao i kvalitet i trajnost. U njegovom umjetničkom radu nema simetrije, a nema ni apsolutne identičnosti, baš kao u prirodi.
U periodu između 1905. i 1907. godine projektovao je Kasu Batljo, među stanovnicima Barselone poznatija kao “Kuća od kostiju”. Projektovana je kao porodična kuća, a veliki deo fasade je prekriven mozaicima napravljenim od polomljenih keramičkih pločica. Krov je lučan i podsjeća na leđa zmaja, pošto je ova imaginarna životinja jedan od simbola Gaudijeve arhitekture.
Kasa Mila, poznatija kao “La Pedrera”, izgrađena je između 1906. i 1912. godine u modernističkom stilu. Izgrađena je po narudžbini bračnog para Mila. Ima malo pravih linija i površina, a puno oblina i krivina i podsjeća na morske talase, dok kovano gvožđe na balkonima ima oblik morskih algi. Kuća je 1984. godine stavljena na UNESCO listu svjetske baštine.
Iste godine, još jedno Gaudijevo delo – park Guelj, stavljen je na UNESCO listu. Ključno mesto je glavna terasa, okružena dugom klupom u obliku morske zmije, dok se na glavnom ulazu nalazi višebojna mozaična fontana u obliku zmaja.
Najveću pažnju, ipak, budi Gaudijevo nezavršeno remek-djelo Sagrada Familija ili Sveta Porodica, projektovana između 1884. i 1926. godine. Reč je o rimokatoličkoj bazilici u gotskom stilu sa staklenom konstrukcijom, vitkim formama i izlomljenim lukovima. I ova građevina nalazi se na Listi svetske baštine.
Gaudí je uspio završiti samo ulaznu, zapadnu, fasadu koja je tako detaljno urađena da se može smatrati samostalnom građevinom. Njezina tri portala, koja predstavljaju Nadu, Vjeru i Čestitost, prekrivena su skulpturama u stilu Art nouveaua, koje se dinamično uvijaju i šire te potpuno skrivaju njihovu konstrukciju.
Gaudi je umro 10. juna 1926. godine, dva dana pošto ga je udario tramvaj. Zbog zapuštenog izgleda i praznih džepova, taksisti su odbili da ga voze u bolnicu, bojeći se da neće moći da im plati vožnju. Niko nije prepoznao poznatog barselonskog arhitektu, sve dok ga prijatelji nisu pronašli sljedećeg dana u bolnici za siromašne. Željeli su da ga premjeste u bolju bolnicu, ali je on to odbio.
U Španiji se godišnjica njegove smrti obilježava tokom cijele godine koncertima, predavanjima, izložbama i takmičenjima posvećenim ovom umjetniku.