Očekujemo i da se preispita odgovornost lica koja su proizvela takvo štetno dejstvo kao rezultat protivustavnog, nezakonitog, koruptivnog, neracionalnog, neodgovornog i nepotističkog ponašanja.
AFERA „Stotinu sedam“
„Autoput Banjaluka – Gradiška“
Priča o autoputu Banjaluka-Gradiška koštala je Republiku Srpsku više nego što zdrav razum može da zamisli. Priča o ovom autoputu je priča o brojnim lažnim obećanjima, kao i dugačkom spisku nezakonitosti koje je počinila vlast Republike Srpske.
Naduvavanjem cijena izgradnje tunela i trase na prvoj dionici autoputa, dugoj samo 5,7 kilometara, vlast Srpske i preduzeće „Integral inženjering“ uspjeli su da sa realnih 65 miliona KM, koliko je bilo potrebno za kompletan završetak jednog dijela autoputa, iznos podignu do 130 miliona KM.
Tuneli
Takav rezultat postigli su naduvavajući cijenu tunela «Klašnice» sa prvobitno predviđenih 13 na 24 miliona KM, (da bi na kraju iznosila preko 31 miliona); potom tunela «Laktaši» sa potrebnih 18 miliona na astronomskih 28 miliona KM, (da bi na kraju koštao preko 30 miliona KM); dok su na čistoj trasi po kilometru, cijenu uvećali za 7 miliona KM, jer je cijena «njihovog» kilometra koštala Srpsku 12 miliona KM, iako je za hiljadu metara asfalta bilo potrebno nepunih 5 miliona KM.
Tuneli su, po potrebi, u jednom Aneksu ugovora tuneli nestajali, da bi se nakon toga, pojavili u drugom Aneksu, mnogo skuplji nego što je to iko mogao i zamisliti.
Tender
Ugovor o građenju skopljen je na iznos od 43.442.755, 49 KM, a naknadno su svi rokovi za izgradnju probijeni. Urbanistički zavod Republike Srpske iz Banjaluke loše je uradio projekt auto-puta, pa je Građevinski fakultet napravio reviziju projekta; utvrđeni su nedostaci; projekt je dopunjen, što je po automatizmu značilo povećanje potrebnih sredstava predviđenih ugovorom. Tada je utvrđeno da je realna cijena auto puta, svih objekata i dva tunela oko 65 miliona maraka.
Aneksi ugovora
Međutim, u Aneksu 1 Ugovora o građenju za dodatne radove načinjena je prva gruba prevara koja je omogućila nerealno uvećavanje cijene radova i realno nezakonito izvlačenje novca. Iz potpisanog ugovora izbačen je cijeli jedan tunel, “Laktaši”, iako je osnovnim ugovorom bila predviđena njegova izgradnja, a ni revizija koju je izvršio Građevinski fakultet nije dala tu mogućnost. Istim Aneksom naduvana je vrijednost tunela “Klašnice” za 11 miliona KM, (sa 13 miliona na 24 miliona maraka).
U Aneksu 2 se iznenada pojavljuje tunel “Laktaši”, koji je na volšeban način nestao u Aneksu 1. Aneksom 2 je predviđena izgradnja tunela “Laktaši” – od početka do kraja – iako je taj tunel već trebalo da bude izgrađen u skladu sa odredbama osnovnog ugovora. Međutim, jasno je iz svega navedenog, da je od novca predviđenog za prvobitni ugovor i onog Aneksom 1 izvučeno desetine miliona KM, tako da se Aneksom 2 morala ta “rupa” zatvoriti i omogućiti, dodatnim desetinama miliona KM, nastavak izgradnje.
Stvar je urađena tako što je cijena tunela “Laktaši” naduvana kao i tunela “Klašnice”: “Nestali” tunel, nakon Aneksa 2, više ne košta 18 miliona KM, prvobitno predviđenih osnovnim ugovorom, (i sasvim dovoljnih za izgradnju), već sada košta 28 miliona KM. Aneksom 2 predviđeno je i 16 miliona KM “za ostale radove”, koji su, u trenutku potpisivanja ovog dokumenta, već bili odavno plaćeni i trebali davno biti završeni.
Nije samo drastično uvećana cijena tunela, već i cijena kilometra čistog puta – trase.
Veliki objekti, dva tunela, “Klašnice” (31 milion KM), “Laktaši” (30 miliona KM) i most ( 11 miliona KM) ukupno koštaju 72 milion KM, a čist put – trasa preostalih 59 miliona KM.
Tako je kilometar autoputa koštao čak 12 miliona KM.
Štrabag
Kada se tome doda činjenica da je isprva spektakularno najavljivan kao posao vijeka sa austrijskom firmom „Štrabag“ na izgradnji autoputeva u Srpskoj, posao vrijednosti tri milijarde evra koji je Milorad Dodik dogovorio, propao četiri godine nakon dobijanja koncesije za izgradnju 430 kilometara puta u Republici Srpskoj jasno je da si radi o projektu za koji neko mora da odgovara.
“Posao vijeka” pretvorio se tako u “fijasko vijeka” zahvaljujući odluci Vlade Republike Srpske i njenog tadašnjeg premijera Milorada Dodika da 2006. godine, mimo konkursa, putem direktne pogodbe dodijeli koncesiju na rok od 30 godina austrijskom koncernu. I za to je Republika Srpska, na ime odštete, morala da plati 200.000 evra!
Partija demokratskog progresa